'

 3

 

LES 3

INDUCTIEMETHODES

OF TECHNIEKEN

1

 3

LES 3

 

INDUCTIEMETHODES OF TECHNIEKEN

Er wordt veel getheoretiseerd en gespeculeerd over de vraag hoe

groot het percentage mensen is dat gehypnotiseerd kan worden.

Het is meestal ook niet meer dan theoretiseren en speculeren.

Mijn persoonlijke ervaring is dat bijna iedereen kan worden gehypnotiseerd,

maar dat niet iedere hypnotiseur geschikt is om willekeurig

wie dan ook te hypnotiseren. Als je gelooft dat slechts 80

procent van de mensheid kan worden gehypnotiseerd, heb je jezelf

een goed excuus verschaft om te verklaren waarom je niet in staat

bent een bepaalde cliënt onder hypnose te brengen. Er wordt ook

wel beweerd dat zelfs iemand met zeer weinig ervaring een hypnotische

trancetoestand zou kunnen teweegbrengen bij de helft

van de mensen waarbij ze dit proberen.

Ik heb vaak meegemaakt dat ervaren leraren in de hypnose zich

zodanig verloren in de kleinste details en subtiliteiten van inductiemethodes

 technieken om de hypnosetoestand teweeg te brengen

 dat ze er enkel in slaagden hun studenten in verwarring te

brengen. Op die manier verloor hun uitleg elke zin en waarde.

Hypnose is zo'n normaal en natuurlijk element in ons leven dat

iedere hypnotiseur in staat zou moeten zijn binnen drie tot vijf

minuten een hypnotische trancetoestand tot stand te brengen bij

de meeste mensen.

Met dit voor ogen ga ik in deze les in op inductie oftewel trancemethodes.

Les 4 is daarop een vervolg. Eerst besteed ik aandacht

aan het oproepen van de hypnotische toestand. Daarna ga ik in

op manieren waarop veel professionele hypnotiseurs de suggestibiliteit

testen: in hoeverre is iemand ontvankelijk voor hypnose?

Daarna kom ik tot de kern van deze les: ik ga je veel informatie

over en voorbeelden van inductiemethodes aanreiken.

 

DE HYPNOTISCHE OF TR ANCETOESTAND OPROEPEN

 

De ervaring heeft geleerd dat de hypnotische of trancetoestand het

beste wordt opgeroepen als er in ieder geval is voldaan aan twee

voo1waarden:

1 Er is een centraal punt waarop de aandacht wordt geconcentreerd.

2 Er is een belemmering in de waarneming van de omgeving.

Om hiertoe te komen is nodig:

a Concentratie van de geest

b Ontspanning van het lichaam

c Gevoeligheid voor suggestie oftewel de suggestibiliteit

SUGGESTIBILITEIT IS EEN BELANGRIJK ELEMENT VAN

HYPNOSE

Een belangrijk element dat bijdraagt aan het bereiken van hypnose

is suggestibiliteit: de mate waarin iemand ontvankelijk is voor suggesties.

Suggestibiliteit kun je verhogen met geluid, beeld, gevoel,

geur of smaak en  naar men zegt  ook door direct telepathisch

contact tussen het bewustzijn van twee personen.

Als suggestibiliteit wordt gecombineerd met de verhogende factoren

die ik zojuist noemde, zal de linkerhersenhelft  waar de

rationele of bewuste gevoelens zetelen  in harmonie raken met

de rechterhelft: waar de irrationele oftewel onbewuste associatieve

gevoelens vandaan komen.

HARMONISERING VAN DE HERSENHELFTEN EN

ENDORFINENPRODUCTIE

De harmonie van de hersenhelften veroorzaken het veranderde

bewustzijnsniveau dat hypnose heet. Er is dus sprake van hypnose

wanneer het bewuste en het onbewuste gelijktijdig dezelfde

boodschap registreren! Een bijverschijnsel van deze harmonisering

is de productie van endorfinen in de hersenen en het optreden van

alfagolvenin zowel de linker als rechterhersenhelft. Endorfinen

 

kunnen, mits in voldoende mate aangemaakt, een toestand veroorzaken

die te vergelijken is met lichamelijke verdoving. Daarbij kan

zelfs een coma-achtige geestesgesteldheid optreden die afwijkt van

een gewone slaaptoestand. Zeer intensief sporten kan ook zorgen

voor de aanmaak van endorfinen, waardoor een gelukzalig gevoel

of een roes kan optreden.

LINKS

Feitenkennis

Rationeel

Logisch

Verbaal

Exact

Analytisch

Bewust

Studie

Figuur 3.1 De hersenhelften

OVER HERSENGOLVEN

BÈTAGOLVEN

RECHTS

Emotionele kennis

Irrationeel

Fantasierijk

Non-verbaal

Creatief

Artistiek

Onbewust

Symboliek

Bètagolven zijn hersengolven die door het brein geproduceerd

worden als je je dagelijkse bezigheden doet. Bijvoorbeeld als je aan

het werk bent en geconcentreerd met iets bezig bent. In deze staat

verkeer je dus niet in een trancetoestand. Er is een sterk gevoel

van ruimte en tijdsbesef. Je bent wakker en alert.

ALFAGOLVEN

Alfagolven zijn hersengolven die je produceert als je ontspannen

bent. Bijvoorbeeld als je naar muziek luistert, een boswandeling

maakt of creatief bezig bent. Stress neemt af en er ontstaan

4

 3

 

een rusttoestand. Dit is het eerste stadium van een trancetoestand,

waarin je al goed te hypnotiseren bent. Deze toestand kan zich

voordoen bij een suggestibiliteitstest en bij zeer lichte hypnose.

THÈTAGOLVEN

Thètagolven zijn hersengolven die ontstaan als je in een slaapwaaktoestand

verkee1t. Je bent je dan nog wel bewust van de

geluiden om je heen, maar je voelt je verder volledig ontspannen.

Een voorbeeld is de toestand vlak voordat je in slaap valt. Jonge

kinderen verkeren vaak in deze toestand als ze voor zich uitstaren

of geconcentreerd met iets bezig zijn. Deze bewustzijnsfase is ideaal

voor het geven van suggesties, het naar boven halen van verdrongen

e1varingen en het veranderen van overtuigingen en ingesleten

patronen. Je cliënt praat in deze toestand vaak zachtjes en is

volkomen ontspannen.

DELTAGOLVEN

Deltagolven zijn hersengolven die geproduceerd worden als je in

diepe slaap bent. Het kan voorkomen dat een cliënt tijdens de

hypnose in zo'n diepe slaaptoestand geraakt. Zijn onderbewustzijn

neemt dan nog wel de suggesties op die je als therapeut geeft,

maar van verwerking en verandering is geen sprake meer. Besef

dat je je cliënt altijd weer uit deze diepe trancetoestand kunt halen.

Raak dus niet in paniek.

Voer het volume van je stem rustig op en vraag de cliënt naar een

bewustere toestand terug te keren. Bijvoorbeeld: 'Je bent nu diep

in slaap en langzamerhand word je je weer bewust van je lichaam

en voel je de spieren van je lichaam en word je je weer bewust van

je ademhaling en bet geluid van mijn stem . .. ".

Soms kan het gebeuren dat het trauma zo heftig is dat de cliënt de

bedreigende situatie ontvlucht door in slaap te vallen. Doorwerk

het trauma dan altijd en breek de sessie nooit af door de cliënt uit

trance te halen. Gebruik een dissociatieve methode om met het

trauma om te gaan.

 

TEST DE SUGGESTIBILITEIT

Een stap die je vóór de formele hypnose kunt uitvoeren  maar

die zeker niet noodzakelijk is!  is het uittesten van de suggestibiliteit.

Je komt er dan achter in welke mate degene die je wilt hypnotiseren

ontvankelijk is voor suggesties. Misschien vraag je je af

waarom ik zoveel tijd en ruimte besteed aan dit onde1werp, met de

wetenschap dat de meerderheid van de cliënten zonder de test al

een bevredigende toestand van hypnose weet te bereiken.

• Waarom een suggestibiliteitstest?

Er is echter een aantal goede redenen te bedenken om eerst een

suggestibiliteitstest te doen voordat je met een hypnoseinductie

begint. De belangrijkste reden is dat het de kans op mislukken verkleint.

Daarnaast laat je automatisch in je cliënt een gevoel van vertrouwen

ontstaan dat er iets gebeurt. Voor de meeste mensen die

nooit met hypnose zijn geconfronteerd is de test een goede manier

om ze het gevoel te geven dat ze de suggesties kunnen opvolgen

en het resultaat kunnen ervaren. Ook geeft de test je de kans aan

je cliënt gewend te raken, en omgekeerd.

• Bekijk goed met wat voor persoonlijkheid je van doen hebt

In het intakegesprek heb je waarschijnlijk al gemerkt met wat voor

persoonlijkheid je van doen hebt. Waar je voordat je begint nog

even goed op moet letten is of de persoon die je gaat hypnotiseren

een autoritaire persoonlijkheid heeft of juist niet. Dit kan zoals je

inmiddels weet van invloed zijn op de manier waarop je hem aanspreekt

tijdens de sessie. Een autoritaire persoon zal minder snel

opdrachten accepteren en dient dus iets anders benaderd te worden

clan een niet-autoritair persoon. In algemene zin kun je stellen

dat een autoritair persoon minder direct benaderd wordt. Je suggesties

dienen dan zeker niet als bevelen te klinken, omdat dat de

nodige weerstand zal opwekken.

• Duur van de test

De suggestibiliteitstest hoeft niet lang te duren, een aantal minuten

is vaak genoeg. Het gaat er zuiver om een idee te krijgen van de

mate waarin je cliënt vatbaar is voor suggestie en om een vertrouwensband

te creëren tussen beiden. Je hoeft de cliënt in dit stadium

dus nog niet onder hypnose te brengen  alhoewel dit soms

 

wel kan gebeuren! Als de test niet direct het gewenste resultaat

geeft, laat dit dan niet aan je cliënt merken. Probeer een andere

methode. Zo raakt je cliënt langzaamaan vertrouwd met de methodiek

en zal hij meer en meer tot rust komen.

• Tot slot nog dit

Sommige cliënten zullen de test volbrengen met zeer weinig hulp

van jouw kant. Toch is het een feit dat het herhalen van de suggesties

meestal het succes van de test zal vergroten. Als de test succesvol

is uitgevoerd, moet je je cliënt ervan overtuigen dat hij het

er heel goed heeft afgebracht en dat hij vast en zeker heel goed

gehypnotiseerd kan worden.

VIJF SUGGESTIBILITEITSTESTS

Ik ga nu vijf methodes bespreken waarmee je de ontvankelijkheid

voor suggestie bij je cliënt kunt testen. Achtereenvolgens bespreek

ik de test met de pendel, de test met het achterovervallen, de test

met opgeheven armen, de test met de gevouwen handen en de

progressieve ontspanningstest. Voor alle tests geldt dat je bij elke

stap duidelijk uitlegt wat je bedoeling is!

DE TEST MET DE PENDEL

Deze procedure kun je niet alleen aanwenden als test voor suggestibiliteit,

maar ook als inductiemethode om je cliënt écht onder

hypnose te brengen. Hoe gaat de test met de pendel in zijn werk?

Laat je cliënt in een gemakkelijke stoel plaatsnemen en laat ongeveer

dertig centimeter boven zijn ogen een pendel of zakhorloge

hangen. Vertel hem dat hij er geconcentreerd naar moet kijken.

Herhaal enige keren de suggestie dat zijn ogen zwaar worden en

dat er een ontspannen en zwaar gevoel in zijn lichaam ontstaat. Je

kunt de pendel nu licht heen en weer bewegen. Vertel de cliënt de

pendel met zijn ogen te volgen. Spreek op een zachte, geruststellende,

maar duidelijke toon.

Zeg dat zijn ogen willen dichtvallen en dat hij dat ook moet laten

gebeuren en dat het na drie tellen vanaf nu onmogelijk voor hem

zal zijn om ze weer te openen. In feite is het zo dat het ingespannen kijken naar de pendel zijn ogen vermoeit, waardoor hij veelal

inderdaad zijn ogen zal sluiten. Tel langzaam af: ". .. drie. .. je oogleden

worden zwaarder. .. twee. .. en zwaarder. .. één ... ".

Als de cliënt zijn ogen wijd openhoudt dan duidt dit op een zekere

weerstand of gespannenheid en kun je beter nog even doorgaan of

een andere testmethode gebruiken, voordat je tot werkelijke hypnose

over te gaan.

DE TEST MET HET ACHTEROVERVALLEN

Dit is een andere test voor suggestibiliteit waarbij je meteen goed

kunt zien hoeveel ve1trouwen je cliënt in je heeft. Als je cliënt twijfels

heeft of zelfs bang is voor hypnose, is dit een goede manier

om zijn vertrouwen te winnen. Hoe werkt de test met het achterovervallen?

Vraag je cliënt om met zijn voeten tegen elkaar te gaan staan en

zijn armen los langs zijn lichaam te laten hangen. Ga recht achter

je cliënt staan en plaats beide handen zachtjes op zijn schouders.

Vertel hem dat dit alleen nog een so01t proefdraaien is. Vraag hem

om zich te ontspannen en leg uit dat je hem een stukje naar achteren

gaat trekken. Op dit moment moet je hem wel verzekeren dat

je hem niet zult laten vallen. Trek je cliënt een stukje naar achteren

met je handen op zijn schouders.

Zeg dat hij ontspannen moet blijven en dat hij niet zijn middel of

zijn knieën moet buigen. Forceer niets, maar zorg ervoor dat hij

ontspannen achterover blijft leunen en duw hem vervolgens terug

naar voren. Houd je handen stevig op zijn schouders en laat hem

weer rechtop staan. Zorg e1voor dat hij zijn evenwicht weer terugvindt.

Als je cliënt ontspannen overkomt, ga dan verder met de volgende

stap. Als dat niet het geval is, verzeker hem er dan van dat hij goed

heeft meegewerkt en herhaal de vorige stap nog een keer, zodat

de cliënt goed beseft wat hij kan ve1wachten. Je zult ontdekken dat

sommige cliënten wat zenuwachtiger zijn dan anderen en dat zij

misschien meer dan eens moeten proefdraaien voor ze werkelijk

klaar zijn voor de échte test.

8

 3

 

De feitelijke test gaat als volgt. Ga weer direct achter je cliënt staan.

Ga zo dicht achter hem staan dat je zijn val kunt breken, maar niet

zo dichtbij dat hij bang is dat hij misschien bovenop je kan vallen.

Als je je ene voet iets voor de andere zet, zul je de juiste balans

hebben om iemand op te vangen. Zeg de cliënt dat hij rechtop

moet staan, maar wel ontspannen moet blijven. Plaats je handen

stevig op zijn rug, maar oefen vooral geen sterke druk uit. Vraag

hem om zijn hoofd achterover te bewegen totdat hij het plafond

boven zijn hoofd kan zien.

Vraag hem vervolgens zijn ogen te sluiten en naar de klank van je

stem te luisteren. Daarna moet hij zich voorstellen dat hij vlak voor

een enorm waterbed staat, een groot, warm waterbed met grote,

zachte kussens. Zeg hem dat hij nu achterover moet vallen op dat

waterbed. Zeg: "Wanneer ik mijn banden van je rug af neem, zul

je recht achtervallen op dat heerlijke waterbed. Verbeeld je nu

dat je achterovervalt, steeds verder achterover,􀀲 nog verder achterover1

􀀳 totdat je op dat heerlijke, zachte, grote waterbed valt". Herhaal

deze instructies enige keren.

Haal je handen nu van zijn rug  maar houd ze er wel direct achter!

 te1wijl je de instructies blijft herhalen. In de meeste gevallen

zal je cliënt direct achterovervallen. Na enkele centimeters stuit je

zijn val door je handen stevig onder zijn schouderbladen te plaatsen.

Laat je cliënt niet te ver naar achteren vallen! Enkele centimeters

zijn al voldoende bewijs dat hij je vertrouwt, ontspannen is en

er klaar voor is om mee te werken. Een plotselinge schok of een

echte val zal het eventuele vertrouwen dat hij in je heeft snel weer

tenietdoen.

Je zult opmerken dat je cliënt lichtelijk heen en weer zwaait gedurende

deze test. Dit is niets ongewoons. Sommige mensen zullen

zelfs opzijvallen of naar voren. Je moet goed voorbereid zijn op

deze mogelijkheid en altijd klaar staan de cliënt op te vangen als

hij valt. Deze test is meestal succesvol. Toch zullen er mensen zijn

die niet goed door deze test komen te1wijl ze wel slagen bij andere

tests. Als je niet geheel tevreden bent met het resultaat, herhaal de

test dan gewoon. Vertel je cliënt dat hij het uitstekend doet en dat

je erg tevreden bent over zijn medewerking.

9

 3

 

DE TEST MET OPGEHEVEN ARMEN

De test met opgeheven armen werkt als volgt. Ga weer direct achter

je cliënt staan. Zeg hem dat hij rechtop moet staan maar ontspannen,

met zijn armen horizontaal gestrekt in een rechte hoek

opzij van zijn lichaam. Vraag hem zijn ogen te sluiten. Zeg hem

dat zijn linkerhand zo licht is als een vee1tje, nog lichter, nog lichter.

.. en zonder dat je er zelf iets aan hoeft te doen, zal zijn hand

heel langzaam opwaa1ts in de lucht gaan zweven. Zeg hem dat zijn

rechterhand vastzit aan een heel zwaar gewicht, dat de hand naar

beneden trekt, nog verder en nog verder naar beneden ...

Cliënten wiens handen de grootste beweging afleggen, zullen veelal

goed reageren op hypnotische inductie. Als een cliënt zijn ogen

opent en hij ziet dat zijn armen een tegenovergestelde positie hebben

aangenomen, namelijk de rechterhand hoger dan de linkerhand,

betekent dat niet dat de test negatief is uitgevallen. Het betekent

alleen dat hij op een bewust niveau weerstand biedt, maar op

een onbewust niveau wel respons geeft en dus beïnvloedbaar is.

Als je met je cliënt praat en als je zijn angst ten opzichte van hypnose

wegneemt, zal dit in de meeste gevallen resulteren in een

geschikte hypnosekandidaat. Als een cliënt helemaal geen respons

toont, geef het dan toch niet meteen op. Probeer eerst eens één

of twee andere tests. Als hij nog steeds geen reactie geeft wil dat

meestal zeggen dat hij, in ieder geval op die dag, niet goed kan

worden gehypnotiseerd.

Een cliënt die probeert een schijnreactie te vertonen, zal merken

dat het heel moeilijk is om jou voor de gek te houden. Als hij

bijvoorbeeld zijn armen te snel beweegt, is dat een betrouwbaar

bewijs dat hij de boel voor de gek houdt. De cliënt die een goede

en waarachtige reactie ve1toont, zal langzaam bewegen. Als deze

test is volbracht, moet je je cliënt verzekeren dat zijn reactie goed

was en dat je tevreden bent over zijn medewerking.

DE TEST MET DE GEVOUWEN HANDEN

Deze test kun je op verschillende manieren uitvoeren. Veel cliënten

zullen het niet prettig vinden als de test te dwingend wordt uitgesproken,

vooral degenen voor wie hypnose nieuw is. Ik zal nu een

10

 3

 

milde versie uit de doeken doen waarbij je cliënt het idee heeft dat

het zijn eigen geest is die zegeviert, en niet jouw suggestie. Je kunt

de test met de gevouwen handen op een individu én op een groep

toepassen. Het gaat als volgt in zijn werk:

a Laat je cliënt gemakkelijk gaan zitten met de ellebogen recht en de

armen enigszins opgeheven. Zijn handen moeten losjes gevouwen

zijn, met de vingers in elkaar gestrengeld en hij moet z'n handen

iets boven z'n schoot houden.

b Vraag je cliënt nu om zich op zijn handen te concentreren, waarbij

hij zich moet voorstellen dat zijn handen eigenlijk twee metalen

werktuigen zijn, die stevig aan elkaar vastzitten met hun 'tanden'

en wel zó dat ze vrijwel niet van elkaar te scheiden zijn.

c Terwijl zijn vingers zich steeds krachtiger in elkaar verstrengelen,

zal je cliënt verandering in zijn handen bespeuren. Wees hier zeer

alert op en becommentarieer de veranderingen, waardoor je de

aandacht van je cliënt op de gebeurtenissen richt. Bijvoorbeeld zo:

'Je handen zitten nu. aan elkaar vast als twee metalen voorwerpen.

Ze bewegen steeds meer naar elkaar toe. Merk op dat je handen aan

het veranderen zijn. Misschien voel je een soort lichte trilling in je

handen en ondertussen komen ze steeds dichter naar elkaar."

"Naarmate deze beweging van de banden steeds sterker wordt,

begin je spanning in je vingers te voelen. Je ziet de spanning ook,

want je knokkels worden wit. Je zult het bloed in je banden en je

vingers voelen bonzen."

"De metalen voorwerpenzijn nu zo strak ineengeklemd dat de tanden

het bloed uit je vingers wegdrukken. Je vingers worden wit en

je vingertoppen beginnen tegen de rug van je hand te drukken. Je

kunt nu je vingers voelen trillen en elke trilling maakt dat de metalen

voorwerpen meer in elkaar worden gedrukt. Je kunt de spanning

in je vingertoppenen je handen steeds verder voelen groeien.

Nu worden je vingers steeds meer gespannen. Je banden worden

ook steeds meer gespannen... en nog meer gespannen. Je handen

zijn als twee stalen werktuigen die onwrikbaar aan elkaar vastzitten.

Je kunt ze niet meer loskrijgen. Je kunt ze niet meer loskrijgen".

11

 3

 

Blijf je cliënt voortdurend observeren. Ga door met de instructies

tot je het idee krijgt dat je cliënt genoeg heeft gedaan, maar niet zo

lang dat hij er zich ongemakkelijk of vermoeid door gaat voelen.

Wanneer je denkt dat je cliënt klaar is voor het vervolg, geef hem

clan de laatste instructies:

"Wanneer ik tot drie tel, zul je je banden weer proberen te openen.

Je zult dit proberen, maar je zult merken dat ze zo stevig vastzitten,

als stalen schroeven, dat je ze niet loskrijgt. Eén ... je banden zijn

zeer vast gevouwen ... je kunt ze niet los kiijgen ... twee ... je banden

zitten zo strak in elkaar dat je ze niet meer kunt openen, /Jet zijn

net twee stalen scbroeven die vastzitten ... drie ... je kunt je banden

niet loskrijgen ... je kunt je banden niet loskrijgen ... je doet je uiterste

best maar ze willen elkaar niet loslaten ... "

"Stop nu met /Jet probei·en je banden uit elkaar te krijgen ... je zult

merken dat je banden gemakkelijk opengaan als je eenmaal je vingers

en je banden bebt ontspannen ... Ontspan je vingertoppen, je

vingers, je banden en je armen en je zult zien dat je banden nu wél

gemakkelijk uit elkaar gaan. Dat was prima ... dat was beet goed."

Je cliënt kan bij deze test, net als bij andere tests, het idee krijgen

dat hij zelf de toestand vo01tdurencl onder controle heeft.

De bedoeling is clan de cliënt zó op te laten gaan in de test dat

hij het niet doorheeft dat jij de controle op een gegeven moment

overneemt. Je kunt dus pas later in de test een meer autoritaire

of directe toon aanslaan: 'Je zult nu proberen je banden los te

maken ... maar dat lukt je niet .... ". Op dat moment zal je cliënt zo

sterk geconcentreerd zijn op wat hij aan het doen is, dat hij niet

meer zal merken dat je gedrag overheersender is geworden en dat

je de situatie sterker beheerst dan daarvoor.

Nog iets anders: laat je cliënt nooit te lang worstelen om zijn handen

los te krijgen. Een paar seconden is genoeg om te weten of

de test is geslaagd of niet. Als de cliënt zijn handen uit elkaar krijgt

voordat de test afgelopen is, verzeker hem er dan van dat zijn reacties

allemaal goed waren. Door het feit dat hij weerstand biedt aan

je suggesties zul je weten dat elke autoritaire suggestie die je hem

doet tot mislukking zal leiden. In zo'n geval zullen al je suggesties

12

 3

 

aan hem een toegeeflijke en tolerante toon moeten hebben, waardoor

hij in staat zal zijn positief en welwillend te reageren. Cliënten

die goed reageren op deze toegeeflijke manier zijn meestal sterk

op het gevoel gericht.

DE PROGRESSIEVE ONTSPANNINGSTEST

Deze test zorgt als het goed is bij je cliënt voor totale lichamelijke

ontspanning. Je moet deze test óf als enige test doen óf als laatste

test. De test veroorzaakt namelijk vaak al praktisch een toestand

van hypnose. Progressieve ontspanning kan dus ook gebruikt worden

als een rechtstreekse inductietechniek. Hoe ga je te werk bij

deze laatste suggestibiliteitstest?

Laat je cliënt eerst in een gemakkelijke houding gaan zitten op een

stoel of op een bank. Hij mag ook gewoon op de grond gaan zitten

of liggen. Je moet zelf maar zien wat jou de beste manier lijkt

voor je cliënt. Zodra hij zich op zijn gemak voelt, met zijn armen

en handen los langs zijn lichaam en zijn benen ontspannen en niet

gekruist, vertel je hem over de totale ontspanning die hij zo meteen

gaat ervaren. Vraag hem zijn ogen te sluiten.

Als eerste moet hij nu de spieren van zijn nek en kaak ontspannen.

Zeg hem dat hij zijn tanden van elkaar moet doen  niet overdreven,

maar een klein beetje. Vervolgens moet hij slikken en ervoor

zorgen dat zijn keel ontspannen is. Werk vervolgens naar beneden

toe langs het gezicht, de schouders, de borst, de buik, de heupen,

de benen en dijen tot je bij de tenen bent aangeland. Laat je cliënt

elk lichaamsonderdeel, stuk voor stuk, ontspannen. Doe dit niet

te haastig! Het doel van deze oefening is het volledig ontspannen

maken van je cliënt.

Zeg je cliënt dat hij alleen moet luisteren naar de klank van jouw

stem. Hij is zich misschien nog wel goed bewust van zijn omgeving,

maar hij moet zich daa1van zo weinig mogelijk aantrekken en zich

volkomen concentreren op de klank van jouw stem. Nu begint de

eigenlijke test:

"Ik ga je vragen je te concentreren op de verscbillende onderdelen

van je lichaam.. Op bet moment dat je je aandacbt ricbt op deze

13

 3

 

lichaamsdelen, zullen ze volkomen ontspannen zijn. Je zult ieder

onderdeel van je lichaam ontspannen en je zult elke spanning die

er in een lichaamsdeel aanwezig is, loslaten, net zo lang tot je gehele

lichaam totaal ontspannen is. Het zal nog nooit eerder zo ontspannen

bebben aangevoeld. Het zal alle vennoeidbeid en alle spanningen

loslaten. Je zult je volkomen ontspannen voelen ... ontspannen

... nog meer ontspannen. Concentreer je eerst op je nekspieren.

Laat alle spanning eruit lopen en voel boe je nek zich ontspant .. . "

Ga zo het hele lichaam langs. Je zult zien dat veel mensen zeer

goed reageren op deze oefening. Als je echter merkt dat je cliënt

onrustig is of wordt afgeleid, dan wil dat zeggen dat hij niet volkomen

ontspannen is. Herhaal dan het proces op een rustige en kalme

manier. Net zolang tot je merkt dat je cliënt volkomen ontspannen

wordt. Zodra je tevreden bent over de toestand van je cliënt,

kun je hem vertellen dat hij nu in een fase van volledige ontspanning

is terechtgekomen. Hij voelt zich volkomen ontspannen ...

een geweldig fijn gevoel. .. geen zorgen meer, geen gepieker meer,

geen spanningen ... Zijn lichaam bevindt zich in een toestand van

volledige rust en het lijkt hem zelfs onmogelijk te zijn om zich te

bewegen. Hij is zich bewust van zijn omgeving, maar hij besteedt

alleen maar aandacht aan de klank van jouw stem.

De laatste fase van de test omvat de concentratie op het gebied

rondom de ogen van je cliënt. Zeg hem dat zijn ogen zeer zwaar

zijn ... volledig ontspannen. Alle spieren rond zijn ogen zijn ontspannen,

en zijn oogleden voelen loodzwaar aan"

'Je bent zo ontspannen en je oogleden zijn zo zwaar dat je niet in

staat zult zijn ze op te slaan ... zelfs niet als je je uite1·ste best doet."

Zeg hem dat hij op de derde tel moet proberen zijn ogen te openen,

niet eerder dan op de derde tel. Hij zal hie1toe niet in staat

zijn. Op dit punt aangekomen ben jij degene geworden die je cliënt

suggesties doet. Spreek rustig en met autoriteit.

'Je oogleden zijn volledig ontspannen, net als je ogen, en je ogen

zijn gesloten. Eén. Je ogen zijn gesloten... volkomen gesloten. De

spieren rondom je ogen zijn volledig ontspannen. . . volledig ont

14

 3

 

spannen. Je oogleden zijn zeer zwaar. Ontspan je oogleden op een

zodanige manier dat je ze niet meer kunt opslaan, ook al wil je dat

nog zo graag. Twee. Je kunt je ogen niet openkrijgen. Je bent volledig

ontspannen en je kunt je ogen niet openkrijgen. Je kunt je ogen

niet openkrijgen. D1·ie. Je ogen zijn stijf gesloten. . . alsof ze vastgeplakt

zitten en je ze niet meer kunt openen. Probeer ze eens te openen.

Je kunt het niet. Ze zitten vastgeplakt, volledig vast. Geef de

poging nu maar op en ontspan je. Ontspan je volledig. Laat je ogen

en je gehele lichaam zich ontspannen."

Laat je cliënt niet te lang in deze situatie blijven. Eén of twee seconden

is al aardig lang als je je ogen stijf dicht moet houden. Als je

cliënt te lang de tijd krijgt om te proberen zijn ogen te openen, zal

hij die ten slotte met al zijn kracht proberen te openen, hij zal het

forceren en zal vervolgens denken dat hij ongeschikt is om gehypnotiseerd

te worden. Hij zal menen dat de test mislukt is. Als de

cliënt erin slaagt zijn ogen te openen, dan is dat geen ramp. Zeg

de cliënt dat hij gewoon niet ontspannen genoeg was en dat hij

zijn ogen niet in die mate heeft kunnen ontspannen dat hij ze niet

meer kon openen. Het kan zijn dat je cliënt niet meer in staat is

zijn ogen te openen na de test. Dit betekent dat je cliënt in een

toestand van hypnose verkeert. Je zult hem dan moeten wekken.

Bij het beëindigen van de hypnotische toestand moet je een aantal

regels in acht nemen om complicaties te voorkomen:

• wees duidelijk
• wees niet gehaast
• gebruik positieve uitlatingen

Zeg eenvoudig dat je de cliënt nu gaat wakker maken. Je hebt

al eerder tot drie geteld als manier om hem iets te laten doen,

als je nu tot vijf telt zal dat zeker effectief zijn. Zeg dat je wilt dat

je cliënt zijn ogen opent en wakker wordt zodra je tot vijf hebt

geteld. Dus:

"Ik zal nu. tot vijf tellen en op de vijfd e tel zul je fris en opgewekt

wakker worden ... één ... je zult bij vijf wakker worden en je geweldig

voelen in ieder opzicht ... twee ... je zult je ogen openen ... " enzovo01t.

15

r'\

 3

De cliënt zal dan bij vijf volkomen wakker zijn en zich ontspannen

en verfrist voelen. Hij zal er geen flauw idee van hebben dat hij in

feite enige tijd onder hypnose heeft verkeerd. Het is van belang

dat je bij het beëindigen van de hypnose positieve uitingen doet

zoals hierboven genoemd. Spreek bijvoorbeeld van uitgerust wakker

worden en een fris en helder gevoel, om te voorkomen dat de

cliënt zich sloom of moe voelt.

Laat je cliënt rustig de tijd nemen voor een geleidelijke terugkeer

om onder andere hoofdpijn te voorkomen. Overigens verdwijnen

zulke klachten vaak na vijf minuten. Blijven de klachten langer of

bestaat er een suf en moe gevoel, dan is het zinnig de beëindiging

van de hypnose te herhalen. Het wakker maken uit de hypnosetoestand

zal in de regel echter geen problemen opleveren. Later in

de cursus kom ik nog uitgebreider terug op het beëindigen van de

hypnotische toestand en het ontwaken.

WELKE INDUCTIE OF TRANCEMETHODES BESTAAN ER?

 

Een goede inductiemethode  een techniek om je cliënt in trance

te brengen  zorgt ervoor dat je cliënt zeer ontspannen raakt en

daardoor sneller bereid zal zijn naar zijn problematiek te kijken.

Die ontspannen toestand oftewel trance zorgt ervoor dat weggestopte

herinneringen, pijnlijke e1varingen, beelden en emoties

eerder naar boven komen. Vaak is een lichte trance al genoeg om

de nare e1varingen aan de oppervlakte te krijgen en de ve1werking

op gang te brengen. Nogmaals: het is dus lang niet altijd nodig je

cliënt in een diepe trance te brengen.

• Een goede trance in drie à vier minuten

Meestal heb je niet zoveel tijd nodig om je cliënt te hypnotiseren

en kun je al een goede trance bereiken in drie tot vier minuten. Let

altijd goed op lichaamssignalen van je cliënt. Zodra je bemerkt dat

hij ontspannen zit of ligt en je suggesties eenvoudig opvolgt, kun

je met de eigenlijke sessie beginnen. Begin niet met de therapie als

je cliënt te onrustig is! En ga niet oeverloos door met een inductiemethode

als je merkt dat je cliënt al in trance is. Zoals gezegd

16

 3

 

is een lichte trance vaak al voldoende voor een effectieve behandelsessie.

• Gebruik een passende inductiemethode

Gebruik een inductiemethode die bij je cliënt past: probeer te achterhalen

hoe je cliënt is ingesteld  visueel, auditief, kinesthetisch,

olfactief of gustatief. Vraag of je cliënt al eerder te maken heeft

gehad met hypnose. Als hij aangeeft dat een bepaalde trancetechniek

bij een andere hypnotherapeut goed werkte, maak je natuurlijk

zo mogelijk gebruik van die methode.

• Wanneer stoppen?

Stop met je inductiemethode als je na tien minuten geen resultaat

geboekt hebt. Stap clan over op een andere methode. Merk je na

vijf minuten dat ook deze methode je cliënt niet in trance brengt,

pas dan één van de technieken uit de lessen vijf en zes toe: regressie,

inner/Uk kindtberapie, of gestalttberapie. De reden dat je niet

eindeloos doorgaat met een inductie  als een cliënt niet te hypnotiseren

blijkt  is dat hij na verloop van tijd alleen maar meer spanningen

gaat opbouwen. Hierdoor ontstaat uiteindelijk extra onrust

en weerstand tegen de therapie en tegen jou als therapeut.

• Leg nooit de schuld bij je cliënt!

Stel je cliënt gerust als de trancetoestand niet bereikt wordt. Zeg

dat spanning, nervositeit of de neiging om te veel in het verstand

te blijven hangen, de trance tegen kunnen houden. Vertel dat niet

iedereen hypnotiseerbaar is en dat je nu met een andere methode

aan het werk gaat. Zeg voorts dat de cliënt het prima heeft gedaan

en prijs hem om de ontspanning die hij al wel heeft bereikt. Leg

nooit de scbuld van bet niet bereiken van een trancetoestand bU je

cliënt/

• Zorg dat de cliënt ontspannen blijft

Een trancetoestand verdiept zich vaak naar gelang de tijd verstrijkt.

Houd desondanks goed in de gaten of je cliënt ontspannen blijft.

Las tussen de suggesties die je je cliënt geeft, telkens een instructie

in die hem erop wijst dat hij zijn lichaam ontspannen houdt.

Natuurlijk zullen er spanningen en fysieke reacties optreden als

je een traumatisch vo01val aan het doo1werken bent. Zorg daar

17

 3

 

om daarna voor een timeout in de behandeling om weer rust te

creëren.

OVERZICHT VAN INDUCTIETECHNIEKEN

Er bestaat een behoorlijk aantal inductietechnieken. Verderop in

deze les maak je er uitgebreid kennis mee en geef ik allerlei voorbeelden.

In het kort volgen nu eerst de hoofdlijnen van inductietechnieken.

Bij inductie kun je gebruikmaken van:

V OORONDERSTELLINGEN

Hiermee dirigeer je je cliënt naar een bepaald thema door suggesties

te geven. In les 2 ben ik al even ingegaan op vooronderstellingen.

SYMPTOOMVERVANGING

Een symptoom  of een ingesleten handeling of patroon  kun je

veranderen door een hypnotische suggestie te geven. Een cliënt

die overdreven boos reagee1t als hij kritiek krijgt, kun je tijdens

de inductie bijvoorbeeld de opdracht geven bij het eerste gevoel

waarbij de boosheid opkomt, zijn voeten stevig op de grond te

zetten, waarbij de boosheid onmiddellijk via de benen de aarde

instroomt.

HET BEWUSTE EN HET ONDERBEWUSTE ONDERSCHEIDEN

Eerst attendeer je je cliënt op zijn bewuste vermogen naar de

omgeving te kunnen kijken, het schilderij aan de muur, de stoel

waarin hij zit, de kleren die hij aan heeft, et cetera. Daarna vertel

je je cliënt dat deze zaken niet belangrijk zijn, en dat het onderbewuste

al deze zaken kan negeren en uitsluitend nog aandacht

heeft voor jouw stem. Hierdoor zal je cliënt zich beter focussen op

jouw stem en ontstaan reacties vanuit het onderbewuste, de databank

van alle levense1varingen.

SYMPTOMEN BENUTTEN

Jij als therapeut maakt gebruik van ingesleten patronen of negatieve

rollen van je cliënt en geeft hem hiervoor een positief alternatief.

Een cliënt die denkt dat hij steeds faalt in zijn beroep geef

18

 3

 

je bijvoorbeeld de opdracht alle positieve ervaring tijdens het werk

op te schrijven en dagelijks na te lezen.

HET SYMPTOOM TIJDELIJK VERERGEREN

Geef je cliënt de opdracht het trauma te overdrijven of bewuster te

beleven. Vraag hem bijvoorbeeld om zijn depressie bewust, elke

minuut van de dag, te beleven en het op te schrijven wanneer hij

zich één minuut, of misschien één kwa1tier of meer, niet depressief

voelt. Hierdoor ontstaat het besef dat je onmogelijk elke seconde

depressief kunt zijn. Of geef je cliënt de opdracht één uur per dag

bewust bezig te zijn met zijn verdriet. Hij mag z'n verdriet versterken

door overdreven hard te schreeuwen of te huilen. Na dat uur

stopt hij met de ve1werking en gaat hij iets ontspannends doen. Hij

mag niet eerder dan de volgende dag weer een 'rouwuur' inlassen.

VERBORGEN SUGGESTIES GEVEN

Las verborgen suggesties in om je cliënt zich onopgemerkt te laten

ontspannen. Bijvoorbeeld zo: "Steek je wel eens een paar kaarsen

aan als bet in de winter vroeg donker wordt?. .. heerlijk bè ...

dat behaaglijke gevoel als je in een lekkere wanne kamer zit ... en

staart naar bet rustgevende kaarslicht ... dat rustige flakkeren van

de vlam... beer/ijk ontspannen word je daar van... als je nu in

gedacbten naar die kaarsvlam staart kun je je vanzelf makkelijker

ontspannen. .. beer/ijk bè. .. om binnen te zitten, terwijl bet buiten

koud en guur is . .. fijn dat je dan niet naar buiten boeft ... en je lekker

met je boofd in bet kussen weg kunt zakken . .. "

MET HET BEWUSTE ÉN ONBEWUSTE COMMUNICEREN

Door je stem beurtelings wat harder en vervolgens wat zachter te

laten klinken, kun je respectievelijk het bewuste en het onbewuste

van je cliënt stimuleren. Bijvoorbeeld zo:

19

 3

Hardere stem  bewuste deel

Ontspan de spieren in je lichaam.

Zachtere stem  onbewuste deel

Voel maar hoe je benen, wegzakken in

de ondergrond waarop je ligt.

Adem maar een paar keer diep in en uit. Je benen kunnen nu nog zwaarder

aanvoelen.

Sluit je ogen nu maar. Voel maar eens ... je benen zijn

loodzwaar.

Heerlijk om het daglicht even buiten te

sluiten.

Alle spieren in je benen zijn nu zo

ontspannen, dat je niet eens meer de

behoefte hebt om ze te bewegen.

􀁆 Je ogen blijven nu gewoon dicht en

hoeven niet meer open te gaan.

Als je zou proberen om je benen nu op

te tillen zou dat niet eens meer lukken ...

zo ontspannen kun je je nu voelen.

 

EEN MINDER AANTREKKELIJK ALTERNATIEF AANREIKEN

Als je cliënt in een oud rollenpatroon of oude negatieve gedachte

blijft hangen, kun je tijdelijk een 'slechter' alternatief geven. Een

cliënt die aan slapeloosheid lijdt, kun je bijvoorbeeld de opdracht

geven om  als hij na een half uur nog niet slaapt  het hele huis

op te gaan ruimen of een wandeling van een uur te gaan maken.

Of je geeft een cliënt die maar aan het malen en piekeren blijft

de opdracht alle gedachtes die binnenkomen een uur lang op te

schrijven en uit te werken. Omdat deze opdrachten nog vervelender

zijn dan het gebruikte rollenpatroon of de negatieve gedachte,

zal je cliënt makkelijker geneigd zijn het oude patroon op te

geven.

GEBRUIKMAKEN VAN VERWARRINGSTECHNIEKEN

Hierbij maak je als therapeut gebruik van de techniek om een compleet

ander verhaal binnen het eigenlijke therapeutische verhaal te

vertellen. Bijvoorbeeld: ':fe voelt je nu heerlijk ontspannen en gaat

terug naar je jeugd. . . wat zie je en wat voel je . .. ik was laatst op de

kermis en zat heerlijk in de draaimolen ... o, je bent nu vier jaar en

zit op de kleuterschool ... het is ook heerlijk om een suikerspin te

eten ... je hebt ruzie met een jongetje in de groep? ... wat gebeurt er

dan nu? ... en ik vind het ook leuk om ballen te gooien ... " enzovoort.

Het doel van deze verwarringstechniek is om je cliënt steeds

20

􀀁

 3

weer even uit de ervaring te halen, zodat de ve1werking makkelijker

en meer gedissocieerd plaatsvindt.

DIRECTE EN INDIRECTE SUGGESTIES

Al eerder vertelde ik dat resultaten bij indirecte  nietautoritaire

 suggesties meestal beter zijn. Een cliënt houdt er nu eenmaal

niet van je 'bevelen' op te volgen. Het maakt hem onrustig en het

zal de diepte van de trance niet bevorderen. Soms echter dien je

wel directe, dus autoritaire, instructies te geven. Bijvoorbeeld als

je cliënt blijft hangen in zijn slachtofferrol of als hij weigert uit een

diepe emotie te komen, nadat deze uitgebreid doo1werkt is. Als

hypnotherapeut moet je beide suggestievormen beheersen. In de

tabel zie je goed het verschil tussen directe en indirecte suggesties.

Directe suggesties

Ontspan je benen.

Doe je ogen dicht.

Indirecte suggesties

Je kunt je benen ontspannen.

Denk je dat je je ogen nu kunt sluiten?

Stel je eens voor dat je negen jaar kunt

worden.

Je bent nu negen jaar oud.

Je voelt je goed en ontspannen.

Je moet nu ophouden met huilen.

Het komt door je vader, dat je je nu zo

dom voelt.

Ik wil dat je arm nu omhoog komt.

 

Als je nog even doorademt, kun je je wat

meer ontspannen voelen.

Als je het gevoel hebt dat je genoeg

gehuild hebt, kun je je weer op je

ademhaling richten.

Heb je enig idee, waardoor het komt, dat

je jezelf dom vindt?

Als je ontspannen bent kan het zijn dat

je arm vanzelf omhoog gaat komen ...

probeer het maar eens.

21

 3

 

GELEIDE FANTASIEËN

Tijdens hypnosesessies kun je gebruikmaken van geleide fantasieen.

Door je cliënt een bedacht verhaal te laten vertellen over zijn

jeugd of leven, kom je vanzelf meer te weten over zijn gedachtegang,

gevoelens en wensen. Je kunt je cliënt bijvoorbeeld een

sprookje laten vertellen over hoe zijn leven er onder ideale omstandigheden

uit zou kunnen zien of uit zou hebben gezien. Je stimuleert

dit als therapeut met processuggesties en inboudssuggesties.

PROCESSUGGESTIES: VEEL RUIMTE VOOR JE CLIËNT

Bij processuggesties geef je je cliënt door je vraagstelling veel ruimte

om zelf details te verwoorden en in te vullen. Je spoort je cliënt

aan zijn eigen creativiteit te gebruiken. Bij de geleide fantasietechniek

doe je dit vooral als je je cliënt bepaalde ervaringen of traumatische

gebeurtenissen wilt laten ve1werken. Door de ruimte die

je je cliënt geeft, loop je minder kans op weerstand of een blokkade

van zijn emoties. Bovendien laat je hém de mogelijkheid oplossingen

te vinden! Het belangrijkste doel bij de processuggestie is

dus verwerking en het verschaffen van inzicht. Ik geef zeven voorbeelden:

1 "Er kan een gebeurtenis uit je jeugd in je opkomen die je al lang

vergeten was ... komt er iets?. .. vertel daar eens wat over ... "

2 "Vi'aag je onderbewuste eens of /Jet een specifieke ervaring kan vinden

die te maken heeft met dat probleem, zodat je er in de toekomst

beter mee om kunt leren gaan. .. "

3 "Stel je eens voor dat je kind van zeven jaar oud een verlanglijstje

mag maken, wat zou daar dan op staan?. .. "

4 "Denk eens aan een landscbap waar jij je prettig voelt, in de bergen,

de bossen, aan /Jet strand, of ergens anders. . . waar ben je nu

aangeland?. . . boe voel je je daar?. .. wat zie je? ... "

5 'Je zit nu bij je oma en opa in de kamer en je bo011 geluiden om je

been. . . welke geluiden boor je?. .. wat voel je in je lichaam als je die

geluiden ho011?. .. "

6 "Kun je je een periode in je jeugd berinneren, waarin je je goed

voelde?. .. waar ben je nu?. . . wie is er bij je?. . . wat zou je /Jet liefst

willen doen of zeggen?. .. "

7 ''Denk er eens aan, boe je zou willen dat je leven eruit zou zien in

de toekomst ... verzin maar een verbaal, boe dat leven zich dan zou

22

 3

 

voltrekken ... kun je ook bedenken boe dat mooie verbaal en al die

wensen opgebouden z{jn?. . . voel eens wanneer en op welke leeftijd

dat gebeurd is .. . "

INHOUDSSUGGESTIES: MINDER RUIMTE VOOR JE CLIËNT

Bij inhoudssuggesties geef je je cliënt minder ruimte om het verhaal

zelf in te vullen. Je neemt de leiding over zijn verhaal en

vraagt naar de details van zijn emoties, herinneringen, gedachtes of

fantasieën. Deze techniek gebruik je vooral bij inductie die als doel

heeft je cliënt te ontspannen. Ook bij fysieke klachten  pijnklachten

' werkt deze methode uitstekend. Ik geef weer zeven voorbeelden:

1 'je bent nu jong en kunt je even veiplaatsen naar een middag dat

je in de speeltuin bent . . . je zit nu op de scbommel. .. "

2 'je bent nu vijf jaar ouder dan dat je nu bent en bebt geen fysieke

klacbten meer. .. boe voel je je nu, zonder klacbten?.. . gezond en

sterk?.. . "

3 'Je bent nu zeven jaar oud en je voelt je veilig bij je oma ... je zit bij

baar op se boot .. . wat voel je? ... "

4 "Denk eens aan de bergen. .. je ligt beer/ijk op een bergtop ... de zon

scbijnt op je lichaam .. . je voelt je beerlijk ontspannen .. . en ruikt de

frisse geur van bloemen om je been. . . "

5 'je bent zes en je ligt beer/ijk in je bed. .. met de dekens veilig over je

been getrokken .. . "

6 'je denkt aan een periode in je leven waarin je je goed voelde. . . veilig.

.. zeker van je ze!f .. en vol met positieve verwacbtingen over je

leven ... "

7 "Door de beslissingen die je in de afgelopen tijd genomen bebt voel je

je een stuk beter ... je bent een stuk meer ontspannen ... en bebt zin

in de toekomst .. . je lichaam is ontspannen .. . en je geest is leeg. . . "

DE METHODE VAN LEUNER

Je ziet dat geleide fantasieën een goede opstap vormen om je cliënt

in trance te brengen. Spoor hem aan een verzonnen verhaal te vertellen,

en er ontstaat als het ware vanzelf een ontspannen trancetoestand.

Hierdoor zal de stap van fantasie naar de realiteit van het

verleden gemakkelijker verlopen. Reik als hypnotherapeut zonodig

23

 3

 

de aanzet van de fantasie aan en laat je cliënt voo1ts het grootste

gedeelte van de sessie aan het woord.

Het voordeel van deze methode is dat je cliënt eigenlijk geen

inductie nodig heeft. De geleide fantasie zal je cliënt vaak al in

trance brengen. Heb je na een paar minuten de indruk dat je cliënt

niet in trance gaat, gebruik dan desgewenst een andere techniek.

Je kunt bij de geleide fantasie gebruikmaken van symbolen en situaties

uit het dagelijkse leven en natuurverschijnselen.

De psychoanalyticus Leuner ontwikkelde een methode waarbij

een aantal items (zoals een huis, rivier enzovoorts) symbool kunnen

staan voor bepaalde aspecten uit iemands leven. Leuner biedt

de cliënt op mild suggestieve wijze een 'item' waarvan de inhoud

vaag geformuleerd wordt. De cliënt wordt daarna zo veel mogelijk

empathisch begeleid in zijn beleving van het item, waardoor zijn

onbewuste gedragingen en motieven middels beelden verhelderd

kunnen worden. Hieronder volgt een aantal voorbeelden met de te

gebruiken items:

• Het huis. Staat voor de persoonlijkheid en onderbewuste problematiek.

'Je ziet nu een buis... boe groot is /Jet?... beeft /Jet veel of

weinig kamers? (Ben je flexibel of niet?) ... zijn de kamers ruim

of klein?. . . zijn de kamers opgeruimd of staan ze vol met rommel?

(Heb je veel problemen, of valt het mee?) ... staat /Jet buis alleen?

(Kun je goed alleen zijn, of voel je je alleen?) ... boe ziet de woonkamer

... de slaapkamer ... de bal. .. de keuken. .. de kelder ... de zolder

eruit? (Hoe denk je over specifieke aspecten van je leven? De

woonkamer staat voor je dagelijkse leven, de slaapkamer voor het

vermogen je te ontspannen en rust te vinden, de hal voor hoe je

contact maakt met anderen, de keuken voor je sociale leven en

je contacten, de kelder staat voor je onderbewustzijn, de zolder

voor je toekomst.) ... beeft je buis veel of weinig meubels? . .. boe is

de inrichting van je buis? . .. (Verlang je naar ruimte en rust of heb

je spullen nodig, om je veilig te voelen?) ... welke personen wonen

er? ... "

• De rivier. Staat met zijn stromende water en beweging voor verandering

en omslag in het leven. "In de verte zie je een rivier ... je

24

 3

 

loopt ernaartoe. . . zou je de rivier willen oversteken?... wat zie je

aan de oevers?. .. beb je zin om je kleren uit te trekken en te gaan

zwemmen?. .. "

• De berg. Staat voor alles waar je tegen opziet, wat je niet kunt volbrengen.

Of, als je de berg beklimt, voor een zware tocht die je voor

de boeg hebt, of een doel dat je met doorzettingsvermogen wilt

bereiken. 'Je staat nu voor een berg .. boe ziet jouw berg eruit?. .. is

deze erg steil, qf mooi glooiend?. .. is de berg begroeid?. .. of kaal?. ..

beb je zin om de berg de beklimmen?. .. of blijfj e liever in bet dal?. ..

waar staat de berg voo1􀁎?.. . is het beeld van de berg verbonden met

een probleem?. . . of staat bet voor vrijheid?. .. of kracht? ... "

• De gevangenis. Vertelt over de onmacht uit een situatie te ontsnappen,

het onvermogen ergens uit te breken of de angst om ergens

naartoe te gaan. 'Je ziet een gevangenis ... wat voel je nu? ... zit je

ze(f in de cel? ... en hoe ziet die er dan uit? ... qf sta je aan de buitenkant?.

.. zegt die cel iets over je beperkingen?. .. of over je angsten?. ..

of wil die cel je iets anders zeggen?. .. "

• De tuin. Kan staan voor ruimte en vrijheid, de behoefte een hobby

uit te oefenen of voor schoonheid of verval. 'Je staat nu in een

tuin ... hoe voel je je daar?. .. hoe ziet je tuin eruit?. .. zou je er iets

in willen veranderen? ... heeft je tuin hoge mu.ren?. . . of staat e1· een

hoge schutting omheen?. .. "

• De boom. Vertelt over iemands kracht, het vermogen om te groeien

en de verbinding met de aarde. "Stel je voor dat je een boom

bent ... hoe zie je er dan uit?.. . heb je veel wortels?.. . ben je een brede

boom?. .. of een slanke, dunne boom? ... boe voel je je als je die boom

bent?. .. ben je nog in de /eracht van je leven? ... of voel je je een oude

boom?. .. heb je bladeren?.. . of ben je kaal?. .. "

• De vogel. Staat symbool voor vrijheid of het willen vluchten. "Stel je

voor dat je een vogel bent ... en je kunt vliegen. . . hoe voelt dat voor

jou?. .. zou je ver weg willen vliegen? ... de aarde verkennen ... in een

gevoel van vrijheid?. .. of wil je juist wegvliegen. .. om hier niet meer

te hoeven zijn?. .. "

25

 3

• De regen. Staat voor een gevoel van onbehagen, somberheid of

altijd pech hebben, in het gunstige geval betekent regen groei. "Als

je naar de regen kijkt. .. boe voelj e je dan.?. .. vind je betfi jn om in

de regen te lopen?. .. kun je je nog berin neren dat je als kind in de

regen speelde?. .. boe vondje dat?. .. "

• De grot. Ofwel een veilige plek, ofwel een plek waar je je kunt verstoppen.

Kan ook staan voor zaken die je liever verborgen houdt, of

angsten die je wegstopt. "Hoe voel je je in de grot?. .. is beter koud

en vochtig, of wann en behaaglijk?. .. "

• Een open plek in het bos. Betekent ruimte, veel licht en lucht. "Hoe

voel je je daar?. .. in de zon ... helemaal tot rust gekomen en. alleen?. ..

boe voelt /Jet om daar alleen te zijn?. .. "

• Een bootje op een meer. Staat voor vrijheid of weg willen roeien.

Kan ook een verandering in het leven aankondigen of een doel dat

je wilt bereiken. "Zit je alleen. in /Jet bootje? .. is er iemand bij je?. ..

zou je graag in een bootje weg willen varen van de drukte en je

verantwoordelijkheden?. .. "

• Een bron. Staat voor helderheid, inzicht, bij jezelf terechtkomen,

gebruikmaken van de innerlijke wijsheid of raad vragen. 'Je staart

in een bron en kijkt naar je eigen spiegelbeeld. . . wat zie je?. .. boe

zou je jezelf willen veranderen?. .. als je naar de bron kijkt ... kun je

dan ook teruggaan naar je eigen bron?. .. de oorsprong van je eigen

bestaan?. . . daar waar je ooit je eerste leven bent aangevangen?. ..

boe je oorspronkelijk was?. .. "

INDUCTIEMETHODES IN DE PRAKTIJK

 

Wat nu volgt zijn algemene richtlijnen en praktische handreikingen

wanneer je claaclwerkelijk tot inductie overgaat. Als je meer ervaring

opdoet als hypnotherapeut kun je ervoor kiezen je eigen technieken

te gaan gebruiken.

26

 3

 

• Liggen of zitten?

Bepaal voordat je aan de slag gaat of je cliënt blijft zitten of gaat

liggen. Zorg voor een gemakkelijke stoel, een comfortabele bank

of een behandeltafel met een zachte ondergrond. Let erop dat je

cliënt zich goed kan bewegen en niet van de bank of de tafel kan

vallen! Bij het naar boven komen van heftige problematiek kan

het namelijk zijn dat de cliënt onve1wachte bewegingen maakt, of

dat het lichaam gaat schokken of verkrampen. Bij zitten dienen de

voeten naast elkaar op de grond geplaatst te zijn. De armen dienen

los in de schoot of naast het lichaam te liggen. Praat bij elke zin

van de inductie rustig en duidelijk. Maak gebruik van korte pauzemomenten

bij het geven van de suggesties en instructies.

• Geen snoep, wel loszittende kleding

Let erop dat je cliënt geen kauwgom of ander snoep in de mond

heeft, voordat je de inductie begint. Als je cliënt zich verslikt, wordt

de trancetoestand zeker verstoord en bovendien bestaat er verstikkingsgevaar.

Laat je cliënt ook zijn bril afdoen of contactlenzen uitdoen.

Vraag je cliënt makkelijke, loszittende kleding aan te trekken.

Een strakke rok, broek of stropdas kunnen tijdens de trance

'verstikkend' werken en angsten en fobieën versterken.

ACHT INDUCTIE OF TRANCEMETHODES DIE JE UIT JE HOOFD

MOET KENNEN!

Nu ga ik je acht inductie of trancemethodes leren. Het is van groot

belang dat je je ze eigen maakt door ze uit je hoofd te leren. Aan

de slag dus! Waarom? Het is zeer onprofessioneel de inductiemethode

aan je cliënt voor te lezen. Stel je voor dat hij tijdens een

sessie zijn ogen opendoet en hij ziet dat jij je verhaaltje vanaf een

stukje papier opdreunt. Dat werkt niet echt bevorderend voor de

therapie.

Bij sommige methodes staat de naam van de hypnotherapeut die

de methode heeft ontwikkeld. Ik heb de technieken omgezet in

een voor deze cursus bruikbare en leesbare vorm. De methodes

zonder naam heb ik speciaal voor deze cursus ontwikkeld.

27

 3

 

De inductiemethodes in deze les bevatten alleen de wijze waarop

je de cliënt in trance kunt brengen. Bij de acht inductiemethodes in

de volgende les besteed ik meer aandacht aan het beëindigen van

de sessie en de trancetoestand.

1 ALGEMENE ONTSPA NNINGSINDUCTIE MET OOGFIXATIE

Oogfixatie is een techniek waarbij je je cliënt vraagt in jouw ogen

te kijken. Leg je cliënt kort uit dat de reden dat je hem vraagt in

je ogen te kijken is dat dit een prima manier is om zijn aandacht

ergens op te richten en zodoende makkelijker te kunnen ontspannen.

"Ik ga je nu vragen een tijdje in mijn ogen te k(jken. .. en terwijl je

je ntstig op mijn ogen focust, word je je ook bewust van. je ademhaling...

bij iedere ademhaling kun je je meer ontspannen. gaan

voelen. . . en je ademhaling gaat vanze!f, zonder er moeite voor te

hoeven doen ... je hoeft je alleen maar te ontspannen ... en je hoeft

helemaal nergens moeite voor te doen. . . en zometeen stel ik je wat

vragen .. . en als je op die vragen antwoord geeft, kan het zijn dat je

je nog ontspannener gaat voelen ... en datje zo meteen in. een lichte

trance kunt gaan. . . of nog meer ontspannen.. . . en dieper. . . kijk

maar wat er gebeurt ... terwijl je rustig doorgaat met ademen ... het

kan gebeuren dat je ogen wat vermoeid en zwaar worden. . . terwijl

je in mijn. ogen kijkt ... dat je gewoon. zin. hebt om je ogen te sluiten

. . . je kunt ook je ogen openhouden. . . terwijl je steeds rustiger en

ontspannen.er wordt. .. qfj e kunt nu ook je ogen sluiten. .. probeer

het maai· eens ... goed zo ... voel maar hoe je met gesloten ogen, jezelf

nog beter kunt ontspannen ... en met elke uitademing kun je jezelf

nog meer relaxed en ontspannen voelen. . . helemaal in een diepe

ontspanning. .. helemaal in trance ... terwijl je je bewust wordt van

de geluiden om je heen., de geluiden van de buitenwereld. . . en stel

je maar voor dat die geluiden wel bij je naar binnenkomen .. . maar

helemaal geen invloed uitoefenen op de ontspannen toestand die je

nu bereikt hebt. . . de geluiden kunnen je zelfs helpen je nog beter te

ontspannen ... ze zijn helemaal niet belangrijk ... terwijl elke ademhaling

je in een nog diepere ontspanning brengt ... en dan kun je in

gedachten even door heel je lichaam heen gaan ... van je hoofd tot

aan. je voeten. . . en voelen qfj e nog ergens spanning voelt. .. en als

je nog een plek voelt waar het wat gespannen aanvoelt, dan kun je

28

 3

 

er gewoon naartoe ademen. . . en zo zul je voelen dat de spanning

daar direct verdwijnt ... gewoon lekker ontspannen ademen... en

bij elke uitademing de spanning loslaten ... vertel me maar of je je

zo lekker voelt? ...

Stel je nu voor dat je hier lekker ontspannen ligt (zit) en dat er een

prachtige zon boven je hoofd verschijnt ... het licbt van de zon verwarmt

je hele lichaam en ontspant je lichaam nog meer. . . nu je

daar zo lekker ontspannen en rustig ligt (zit) en heel je lichaam

aangenaam warm aanvoelt. . . kun je jezelf een vraag stellen .. .

een vraag aan je intuïtie ... en vraag aan de wijsbeid die in je ziel

woont .. . een vraag die van belang is in je huidige leven. . . een probleem

waar je nu mee worstelt ... en terwijl je rustig blijft doorademen.

. . welt die vraag uit je intuïtie op. . . wat voor vraag, of wat

voor probleem komt er nu in je naar boven?. .. "enzovoo1t.

2 INDUCTIE MET BEHULP VAN EEN VEILIGE PLEK

Deze inductie heeft als doel je cliënt naar een plaats te laten reizen

waar hij zich veilig en ontspannen voelt. Zo kan hij zich optimaal

ontspannen en van een afstand kijken naar zijn problematiek. Bij

een volgende sessie vindt de inductie dan sneller plaats, door de

cliënt nogmaals naar die veilige plek te laten gaan. Bovendien kan

je cliënt zich, in het dagelijks leven, op elk moment weer even ontspannen

door die plek te visualiseren.

"Stelj e voor datjej e ogen ricbt op één plek op de muur. .. en terwijl

je naar die plek op die muur kijkt... kun je in gedachten daar ...

precies op die plek een rode stip tekenen ... en terwijl je gewoon naar

die denkbeeldige stip bl􀁛ift kijken ... kunnen je ogen na verloop van

tijd een beetje vermoeid ralwn. . . het kan zijn dat je ogen een beetje

gaan knipperen... en een beetje gaan staren... terwijl je naar

die denkbeeldige rode stip staart ... en terwijl je ogen steeds zwaarder

lijken te worden. . . kun je de neiging krijgen om ze te sluiten .. .

ze worden steeds zwaarder. . . en de stip op de muur wordt steeds

vager ... en je kunt nu je ogen dicht doen als je wilt ... en terwijl je je

ogen dichtdoet ... kun je voelen hoe met elke ademhaling je lichaam

zwaarder wordt en steeds meer ontspannen raakt ... en bij elke uitademing..

steeds zwaarder... steeds dieper ontspannen... en /Jet

gebew1 vanzelf. .. je hoeft er helemaal geen moeite voor te doen .. .

je bele lichaam steeds meer ontspannen ... je ogen ontspannen zich

29

 3

 

. . . je hoofd. .. je nek ... je keel ... en je schouders ontspannen zich .. .

je armen. . . voel maar hoe zwaar en ontspannen ze aanvoelen .. .

je rug ... alle spieren van je rug lekker ontspannen ... en voel maar

hoe je rug weg kan zakken in de ondergrond waarop je ligt ... heerlijk

warm en zacht ... heerlijk ontspannen ... en voel maar boe ook

je borststreek ... je maagstreek ... en je buik zich steeds meer kunnen

ontspannen ... terwijl je uitademt (zeg dit tegelijkertijd met de uitademing

van je cliënt!) ... steeds dieper en dieper ontspannen ... zo

ontspannen dat ook je dijen ... je heupen ... je benen ... en je voeten

helemaal ontspannen en zwaar kunnen aanvoelen. . . hoe voelt dat

voor je?.. . zijn er nog plekken in je lichaam. die nog wat gespannen

aanvoelen?. .. ga er maar even naar toe en stel je voor dat je met elke

uitademing ook daar de spanning los kunt laten ... gewoon lekker

zwaar en lekker ontspannen .. .

Stel je nu voor dat je vanuit deze kamer kunt reizen. . . en naai·

een plek kunt gaan waar jij je helemaal goed kunt voelen. . . helemaal

ontspannen en veilig. . . een plek waar je uit kunt rusten .. .

van al je dagelijkse beslommeringen... een plek waar het heerlijk

rustig is . . . en waar je helemaal tot jeze(f kunt komen .. . je kunt die

plek nu zien ... en er naar toe zweven ... gewoon heel licht en beef

ontspannen. . . speels als een vlinder. . . naar jouw veilige plek zweven

... zachtjes kun je nu neerstrijken op die plek ... en beer/ijk gaan

liggen op die rustige plek. . . veirel me eens waar je nu aangeland

bent. . . ben je wel eens eerder op die plek geweest?. .. wat zie je om je

heen?. .. wat voor weer is het daar?. .. kun je ook wat geluiden om je

been boren?. . . of is het helemaal stil?. .. geniet van jouw plek. . . dit

is jouw plek ... je kunt hier altijd, in gedachte, weer even been reizen

of zweven. . . als je daar behoefte aan hebt. . . en als je even tot

rust wilt kom.en. . . of je wilt ontspannen .. . stel je voor dat je vanuit

deze plek ... van een afstandje naar een probleem waar je mee worstelt

kunt kijken. . . terwijl je rustig op deze plek blijft. . . zie je buiten

jeze(f (gedissocieerd). . . hoe dat probleem zich als het ware op

een televisiescbenn afspeelt ... je ziet de beelden rustig aan je voorbij

trekken. . . en kunt vanuit je veilige plek. . . de personen die daar

op de televisie verschijnen .. . ve11ellen wat jij denkt of voelt .. . zonder

dat je daardoor van je veilige plek hoeft te komen .. . zodat je van die

afstand heerlijk ontspannen en ntstig kunt kijken en commentaar

kunt geven .. . "enzovoo1t.

30

 3

 

3 INDUCTIE MET VERWARRINGSTECHNIEK (ZITTEND)

De vragen die je door elkaar stelt desoriënteren je cliënt en zorgen

ervoor dat hij in trance kan raken.

"Plaats je voeten maar even naast elkaar op de grond, als je wilt .. .

en leg je handen maar even in je schoot. . . net zoals ik ze neerleg. . .

en denk maar even aan een rode auto... en blijf maar even aan

die auto denken. . . maar raak die auto niet aan . . . je hoeft nu niets

te zeggen hooi·. . . en je hoeft je ook niet te bewegen. . . en te letten

op wat ik zeg. . . want je onderbewuste geest luistert al naar mij .. .

en zal alles vanzelf wel opvangen... en terwijl je hier zit... dwalen

je gedachten af van de rode au.to... naar de lagere school. ..

en zie je het alfabet op het bord staan ... je moet het alfabet uit je

hoofd leren. . . boe berken je dan een F?. .. en wat is er anders aan

dan aan een T?. .. en hoe ziet een D eruit?... wat is er anders aan

dan aan een B?... en dan moet je ook cijfers leren. . . een 9 is een

omgekee1·de 6. .. en omgekeerd is een 6 weer een 9. .. en terwijl je

dit alles op de lagere school geleerd hebt ... besef je je dat je het leren

van het a(fabet en de cijfers toen moeilijk vond. .. en nu misschien

wel heel gemakkelijk. . . net zoals je bepaalde problemen die je nu

hebt... misschien over een tijdje ook wel onder de knie hebt... en

gewoon vergeten bent. . . net zoals toen je jong was .. . je ook problemen

had. . . die je je nu helemaal niet meer herinneren kunt. . . en

terwijl je al die problemen overwonnen hebt ... heb je die beelden en

ervaringen allemaal in je onderbewustzijn opgeslagen ... en gebeurt

er nu. ook soms. . . wat er toen met je gebeurde. . . en ondertussen is

je ademhaling veranderd. .. en je hartslag is veranderd ... en terwijl

je weer even aan een rode auto denkt. . . voel je hoe je spieren zich

helemaal ontspannen en ku.n je je ogen rustig dicht laten vallen ...

en voel je boe je je steeds con{fortabeler en meer ontspannen kunt

voelen. . . en kun je het beeld van de rode auto laten vervagen. . . en

helemaal laten oplossen ... en raak je steeds dieper ontspannen en

in trance ... terwijl je weet dat alle problemen in je leven uiteindelijk

voorbij zullen gaan .. . dieper .. . steeds dieper ontspannen. . . rustiger

en steeds meer loslaten. . . "

31

 3

 

4 INDUCTIE VAN ELMAN

Voor cliënten die zich gemakkelijk kunnen ontspannen is dit een

hele snelle inductiemethode, waarmee je je cliënt in een paar zinnen

een uitstekende trance kunt laten bereiken.

"Kijk rustig even naar dat plaatje op de muur (een tekening of een

schilderij in je praktijk) ... haal even diep adem en sluit je ogen ...

ontspan de spieren rond je ogen. . . net zo lang tot je het gevoel hebt

dat ze niet meer werken... test... als je het gevoel hebt dat ze niet

meer werken... of ze echt niet meer werken... volledig ontspannen.

. . de spieren rond je ogen. . . zó ontspannen dat ze niet meer

werken. . . test ze nu heel goed. . . goed zo. . . laat dat gevoel van ontspanning

nu helemaal naar je tenen gaan ... dit gaan we nu. samen

nog een keer overdoen. . . en de volgende keer dat ik je vraag je ogen

open te doen en weer te sluiten . . . zal je ontspanning wel twee keer

zo diep zfjn als nu ... open je ogen nu ... en sluit ze weer ... ontspannen

... en voel de ontspanning tot aan je tenen ...

Ik ga zo dadelijk je hand optillen en hem daarna naar beneden

laten vallen ... ik ga nu je hand aanraken ... en optillen ... en als ik

hem weer loslaat. . . wil ik dat je hem laat vallen. . . ik wil dat je hand

dan zo slap is als een vaatdoek. . . ik laat hem zo los. . . en dan valt

je hand meteen naar beneden. . . daardoor raak je nog veel dieper

in trance ... (de therapeut laat de hand van de cliënt vallen) ... goed

zo ... je hebt nu. de lichamelijke ontspanning bereikt, die nodig is

voor een trancetoestand. . . nu gaan we ervoor zorgen dat je geest net

zo ontspannen wordt als je lichaam ... ik ga je nu vragen 0111 vanaf

honderd terug te tellen ... telkens als je in jezelf een getal zegt ... voel

je hoe je ontspanning zich verdubbelt... de getallen zullen steeds

vager worden. .. steeds onduidelijker ... en verdwijnen vanzelf uit je

gedachten ... misschien zijn ze bij 97. .. of bij 96. .. al helemaal vervaagd

en verdwenen. . . verdubbel steeds bij elke keer dat je terugtelt

je ontspanning. .. en zie hoe de getallen helemaal verdwijnen ...

voel maar hoe prettig en ontspannen je je nu voelt ... zijn ze al helemaal

weg?. .. laat ze maar oplossen... heel goed. .. zo heerlijk ontspannen

... zo slap als een vaatdoek ... zo heerlijk rustig .. "

5 PROGRESSIEVE ONTSPANNINGSINDUCTIE

Deze inductie zorgt voor een totale ontspanning van het lichaam

en is goed geschikt voor cliënten die moeite hebben in trance te

32

 3

 

komen. Bij deze trancemethode werk je vanaf het hoofd naar de

voeten. Als je merkt dat je cliënt bij bepaalde suggesties onrustig

blijft of niet ontspannen adem haalt, herhaal dan dezelfde zin net

zo lang totdat je bemerkt, dat volledige ontspanning bereikt is.

"Ga lekker liggen (of zitten) en leg je armen en banden losjes langs

je lichaam. . . leg ook je hen.en ontspannen neer zonder ze te kruisen...

ik ga je zo vragen je te concentreren. op alle verscbillende

delen van je lichaam... en zo gauw je je aandacbt ricbt op deze

onderdelen, zul je ze volledig kunnen ontspannen ... je zult elke

spanning die je op dat moment voelt meteen los kunnen laten ...

net zo lang tot beet je lichaam ontspannen is en beer/ijk loom aanvoelt

... zo zul je alle vermoeidbeid, alle spanningen en alle weerstanden

vanzelf uit je lichaam laten verdwijnen .. . steeds meer ontspannen

... sluit je ogen rustig en ontspan de spieren van je ogen ...

stel je maar voor dat je vel beet los rond je scbedel zit. . . en dat

ook je oren zicb nu kunnen ontspannen ... ontspan je kaak maar ...

doe je tanden maar een beetje uit elkaar. . . en slik maar een paar

keer... tot je bet gevoel beht dat je keel ontspannen is... voel boe

ook de spieren in je scbouders zicb lekker kunnen ontspannen ...

voel nu boe de spieren in je armen en je banden zicb volledig kunnen

ontspannen. . . en voel maar boe zwaar en loom ze worden .. .

en voel nu boe ook de spieren van je horst en dan je maag en dan

je huik zicb kunnen ontspannen ... laat al je spieren in je horst en

je maag en je huik maar los. . . en voel maar boe dat ontspannen

gevoel je ruimte geeft ... ga dan nu even met je aandacbt naar je

spieren in je rug en voel maar boe de spieren in je rug zicb van

hoven naar beneden totaal ontspannen. . . word je bewust van de

ondergrond waarop je ligt en voel maar boe je wat dieper wegzakt

in die ondergrond. .. warm ... en zacbt ... en volledig ontspannen ...

nu word je je bewust van de spieren in je henen .. . en voel maa1· boe

die spieren zicb meteen belemaal kunnen ontspannen... en boe

zwaar en loom je spieren in je henen worden .. . en boe die ontspanning

zicb nu voortzet in je voeten en je tenen ... warm en ontspannen.

. . en zo word je je bewust van een totale ontspanning van beet

je lichaam ... en is bet enige wat er nu gebeurd is ... dat al je spieren

totaal ontspannen zijn ... zo hen je in staat al je gedacbten en

je zorgen los te laten ... en drijf je weg op bet aangename geluid van

mijn stem. . . verder is niets belangrijk. . . alleen de totale ontspan

33

 3

 

ning van je lichaam en bet rustige geluid van mijn stem. . . en zo

kun je met je aandacbt naar je ogen gaan en ervaren dat je ogen

beef zwaar zijn. . . beef ontspannen. . . zo zwaar en zo ontspannen

dat je belemaal niet de beboefte bebt om ze open te doen. . . al de

spieren rond je ogen zijn totaal... ontspannen... loodzwaar... en

als ik zo van één tot vijf tel zullen je ogen steeds meer ontspannen

aanvoelen ... zo zwaar dat je ze op dat moment belemaal niet meer

open kunt en wilt doen ... één ... je ogen zijn beef zwaar en volledig

ontspannen .. . twee ... je ogen zijn belemaal gesloten... volkomen

gesloten. .. drie ... je oogleden bebben nog nooit zo zwaar en ontspannen

aangevoeld. .. vier ... en voel nu. dat je je ogen niet wilt openen

... en dat ook niet kunt ... omdat ze volledig ontspannen zijn ...

vijf ... je ogen zijn belemaal gesloten en je oogleden zitten stijf op

elkaar geplakt ... belemaal vast en volledig ontspannen. . . voel maar

boe beef je lichaam en je ogen nu volledig ontspannen zijn ... "

6 ZWEVENDE ARMINDUCTIE VAN EDELSTIEN

Bij deze inductie laat je je cliënt in trance gaan, doordat je gebruikmaakt

van gewichtloosheid en zwaarte van de arm van je cliënt.

Dit is een snelle methode, die je in volgende sessies opnieuw kunt

gebruiken.

Door het werken met de arm van je cliënt kun je hem tijdens de

inductie de instructie geven dat bij een bepaalde stand van die

arm, de trance direct opnieuw opgeroepen kan worden. Hierdoor

ontstaat meteen weer een ontspannen gevoel, waardoor de cliënt

zich overal zelf kan hypnotiseren en je de volgende sessie tijd uitspaart

met het in trance brengen van je cliënt.

Je begint met de zwevende arminductie door tegen je cliënt te zeggen

dat je een paar vingers op zijn kin gaat leggen. Vervolgens laat

je je cliënt gemakkelijk zitten en begin je de inductie. Plaats drie

vingers losjes op de kin van je cliënt, zodat het hoofd rechtop ten

opzichte van de romp komt te staan en zeg dan:

''Probeer je boofd maar zo recht en stil mogelijk te /:Jouden en ricbt

je ogen naai· je kruin... bet middelpunt van je boofd... dat is in

bet begin misscbien een beetje vermoeiend. .. maar bet zal niet zo

lang duren... bet kan gebeuren dat je oogleden een beetje begin

34

 3

 

nen te knipperen. . . maar ook dat is normaal. . . het geeft niets .. .

(haal nu je vingers van zijn kin) ... en nu ga ik je vragen ... terwijl

je met je ogen naar boven bl􀁛jft kijken ... om langzaam _je ogen

dicht te doen ... doe het maar ... dat valt niet mee bè? ... probeer _je

ogen maar zo goed mogelijk dicht te doen. .. en adem nu maar een

keer beet diep in... en rustig weer uit ... en laat nu je ogen maar

weer teruggaan in de normale stand. .. ontspan de spieren rond _je

ogen maar ... en ervaar maar boe je ogen tot rust komen en je oogleden

nog even knipperen ... dat is bet eerste signaal dat _je ontspannen

raakt en je in trance geraakt. . . geef maar toe aan dat ontspannen

gevoel van je oogleden... en stel je nu even voor boe bet

voor jou zou z􀁜jn als je kon zweven .. . stel je maar voor dat je kunt

zweven op de wind. .. zo licbt als een vee11je ... met de wind mee ...

omboog of omlaag .. en dan weer even op één hoogte ... gewichtloos

en licbt... en terwijl je je kunt voorstellen boe dat voelt... om

zo lekker ontspannen te zweven ... merk je dat je nog meer ontspannen

raakt met elke keer dat je adembaalt ... en terwijl je rustig blUft

in en uitademen... en steeds meer ontspannen wordt ... ga ik zo

dadelijk even je rechterband en je rechterarm ... (mag ook de linkerhand

en de linkerarm zijn) ... zacbtjes aanraken ... eerst raak ik

bem aan met mijn vingertop ... (laat je vinger zachtjes van z'n vingertop

tot aan z'n elleboog glijden en haal je vinger weer weg) ...

en te1wijl ik nu je arm niet langer aanraak, kun je nog steeds bet

licbte gevoel van die aanraking ervaren ... en dat licbte gevoel zal

zicb door beef je arm verspreiden ... en je arm zal licbter worden ...

steeds licbter ... zo licbt dat bij gewichtloos wordt en vanzelf omboog

zal gaan ... los zal komen van je schoot ... zo licbt als een vee11je ...

(lukt dit niet vanzelf, zeg dan na vijftien seconden:) ... ik zal je wat

helpen met bet laten zweven van je arm en ik raak je arm nu aan

en zal bem even ondersteunen ... (vervolgens ondersteun je de arm

bij de pols en de elleboog en zet je hem ongeveer vijftien centimeter

omhoog). . . voel maar hoe _je arm met elke inademing een stukje

meer omhoog gaat ... beet goed. .. (als de arm nu vanzelf een beetje

omhooggaat laat je langzaam de ondersteuning bij de pols en

de elleboog los, anders blijf je gewoon ondersteunen en zet je de

arm nog zo'n vijf centimeter omhoog)... bij elke inademing weer

een stukje verder omboog . . bet gaat prima. . . gewoon omboog . .

steeds licbter en licbter... beerlijk je arm laten zweven... alsof je

arm niet meer verbonden is met je eigen lichaam ... (is de arm zon

35

 3

 

der ondersteuning zo ongeveer tien centimeter omhooggegaan dan

zeg je:)... heel goed en als ik zo meteen tot drie ga tellen en ik hen

hij drie aangekomen. .. dan kun je je ogen openen ... en zonder dat

je uit je trance komt. . . kun je zien dat je arm omhoog is en dat hij

elke inademing, je arm nog een stulije verder omhooggaat ... één ...

twee ... drie ... uitstekend. .. (raak de rug van de hand nu even aan

en houd 'm lichtjes tegen) ... en daar mag hij blijven ... heel ontspannen

en zonder moeite... heel licht... totdat ik zodadelijk van

drie naar één terugtel .. . want als ik van drie naar één terugtel, dan

zal je arm heel zwaar wanten ... zo zwaar dat je hem niet langer

omhoog kan en wilt houden.. . en tegelijkertijd. . . als ik terugtel en

je arm vanze(f omlaaggaat ... omdat hij zo zwaar wordt ... zullen je

oogleden zwaar worden en dichtvallen ... je oogleden zullen slaperig

worden en zich vanzelf sluiten als ik zo terugtel. . . en je zult jezelf

voelen wegzakken in een hele prettige ontspanning. .. zie maar hoe

het veertje langzaam door de wind wordt losgelaten en zachtjes en

zonder moeite weer op de aarde terecht komt ... helemaal ontspannen...

drie ... je arm wordt loodzwaar ... je oogleden nog zwaarder...

nog meer ontspannen ... twee ... je laat je arm gewoon los ...

je lichaam voelt heerlijk ontspannen aan. . . één. . . dieper en dieper

ontspannen .. . "

Op dit punt aangeland kun je een suggestie meegeven voor het

snel opnieuw in trance gaan van je cliënt. Dat heet een herinductiesignaal.

Je brengt het aan door te zeggen:

"En als je een volgende keer gemakkelijk naar ditzelfde ontspannen

gevoel wilt gaan, of jezelf in trance wilt brengen (bij zelfhypnose),

dan hoef.je alleen het volgende te doen ... je laat je arm weer

omhoog zweven ... net zo licht als een vee11je ... naar dezelfde stand

waarin hij zojuist stond, voordat je hem omlaag liet vallen. . . (zet

zonodig de arm van de cliënt weer even in de hoogste stand en

ondersteun 'm weer bij de pols en de elleboog) ... p1•i111a ... elke

keer als je je arm weer zo zet. . . zal dat voor jou het teken zijn om

een paar keer diep in en uit te ademen en dan je ogen te sluiten en

zachtjes in jezelf te zeggen: 'ik ga nu in trance... ik hen helemaal

ontspannen .. . ' . . en dan kun je nog dieper in trance gaan door je

arm rustig, centimeter voor centimete1􀁡 weer naar Je schoot te laten

gaan... en zo kun je steeds dieper in trance gaan met elke keer

36

 3

 

dat je in en uitademt ... en met elke centimeter dat je dicbter bij je

scboot komt ... en als je band dan in je schoot ligt ... zul je beet diep

ontspannen zijn ... en dat voelt geweldig. .. heerlijk rustig en volkomen

ontspannen.. . en niets kan je dan storen .. . terwijl je je heerlijk

veilig en op je gemak voelt. . . en je kunt net zo lang in trance bl􀁋jven

alsje zelf wilt ... en als je lang genoeg inje ontspannen toestand

hebt vertoefd. . . kun je in jezelf van één tot drie tellen. . . en word

je je weer bewust van je ademhaling ... en je lichaam ... en de plek

waar je dan bent ... en zul je beer/ijk uitgerust ... je ogen weer open

kunnen doen. . . helemaal ontspannen en fit. . . en compleet wakker

en alert ... "

7 ONTSPANNINGSINDUCTIE MET DE LIFT, ROLTRAP OF WOLK

Bij deze inductie werk je vanaf de voeten naar het hoofd, dit in

tegenstelling tot progressieve ontspanningsinductie. Tijdens deze

trance maak je gebruik van een lift. Met de lift kun je gemakkelijk

van de ene ervaring  verdieping of etage  naar de andere ervaring

schakelen. Ook kun je je cliënt, als de ervaring te veel emoties

oproept, opnieuw in de lift laten stappen en naar een ander level

van de ervaring laten gaan.

Gebruik de lift vanwege de kleine ruimte niet bij fobiecliënten. In

plaats van de lift kun je ook gebruikmaken van een roltrap of een

wolk waarmee de cliënt zich van de ene naar de andere situatie

verplaatst. Van de roltrap en de lift geef ik ook voorbeelden.

• Lift

"Haal even diep adem en voel boe die diepe ademhaling je helpt je

te ontspannen. . . blijf maar even diep in en uitademen en boud je

ogen maar gewoon gefocust op waar je nu momenteel naar kijkt ...

rustig en diep doorademen ... en stel je maar voor dat je je ogen nu.

lekker ontspant. . . waarschijnlijk merk je wel dat je ogen af en toe

een beefje gaan !anipperen ... laat ze maar lekker naar die plek staren...

en voel maar boe je oogleden bij elke diepe in en uitademing

zwaar beginnen te worden. . . en adem maar wat rustiger

in en uit nu... terwijl je wat waziger ziet... en je oogspieren zich

meer en meer ontspannen ... en zwaarder ... steeds zwaarder worden.

. . en je al voelt dat ze zó ontspannen en zwaar zijn. . . dat je

de behoefte kunt hebben dat ze zo dichtgaan... en voel maar boe

37

 3

 

fijn het is om ze nu dicht te laten gaan en het licht van buiten niet

meer te boeven zien... terwijl je je helemaal op je gemak en ontspannen

voelt... kan je lichaam nu lekker loom en doezelig worden

... en kun je steeds meer ontspannen raken ... en je oogleden lijken

wel aan elkaar geplakt .. . zwaar en loom. . . en adem nog maar

een keer diep in en uit ... en voel maar even boe zwaarje armen en

benen worden ... telkens als je uitademt ... en je alle spanning die in

je armen en benen zat los kunt laten. . . zwaarder. . . steeds zwaarder...

en voel maar hoe b{j elke diepe in en uitademing je hele

lichaam zwaar kan wo1·den. . . en adem maar weer wat rustiger en

langzamer ... steeds langzamer ... en zo kun je nog meer ontspannen

... stel je maar voor dat je helemaal vanuit de onderkant van je

longen kunt ademhalen. . . langzaam en helemaal vanze{f. . en je

voelt je zo op je gemak .. . en comfortabel .. . en loom .. . en doezelig. . .

dat je er geen behoefte meer aan hebt om je te bewegen .. . al je spieren

ontspannen ... en zo word je je meer bewust van mijn stem ...

terwijl alle andere geluiden van buitenaf steeds meer op de achtergrond

raken. . . helemaal niet meer belangrijk zijn. . . en door het

geluid en het ritme van mijn stem kun je je nog meer ontspannen .. .

en zo kun je je aandacht op je linkerbeen richten ... laat al je spieren

in je linkerbeen maar gewoon los. . . lekker slap en zwaar. . . de

spieren in je tenen ... je voet ... je enkel ... je onderbeen ... je knie ...

en je bovenbeen ... en je linkerheup ... en vervolgens kun je je aandacht

op je rechterbeen richten ... al je spieren in je rechterbeen ...

van beneden naar boven tot aan je rechterheup ... ontspannen en

slap en zwaar. . . en je ademhaling blijft rustig en ontspannen .. . en

heel je lichaam raakt steeds mee1 ontspannen .. . je laat gewoon je

buik en je maagspieren los. . . en ook de spieren in je borststreek

raken met elke uitademing meer en meer ontspannen. . . en ook de

spieren in je borst .. . ontspannen zich nu . . . en voel boe die ontspanning

zich voortzet naar je schouderspieren en je nekspieren ... los ...

steeds losser ... en slap ... steeds slapper ... en nu kunnen de spieren

van je linkerarm zich nog meer ontspannen. . . van je schouders tot

helemaal aan je vinge11oppen .. . zwaar en loom .. . en ook de spieren

van je rechterarm ... gewoon loslaten... zwaar en loom... en ook

de spieren van je gezicht kunnen zich nu helemaal ontspannen ...

voel maar hoe je'kaakspieren wat meer kunnen ontspannen ... en je

oogspieren ... nok zwaarder ... terwijl je rustig door kunt ademen ...

en je voelt boe elke plek in je lichaam nu ontspannen is. . . loom en

38

 3

 

zwaar ... voel maar hoe rustig. .. en behaaglijk ... en op je gemak je

nu bent ... (als je cliënt met zijn ogen knippert zeg je:) ... en als je

ogen knipperen dan is dat een teken dat je in trance gaat ... en zo

dadelijk zullen ze ophouden met knipperen... en zul je nog dieper

wegzakken. in je staat van volkomen ontspanning... loom en

totaal geen behoefte meer om je te bewegen.. . en voel hoe dat ontspannen

gevoel ... die loomheid ervoor zorgt dat je al je zorgen nu

los kunt laten ... ze doen er gewoon niets meer toe ... een heerlijk en

aangenaam gevoel van loomheid. .. en sommige mensen lijken zich

lichter te gaan voelen ... zo licht dat het lijkt dat ze zweven... als

een vogel in de lucht ... en sommige mensen lijken zich juist zwaai

der te gaan voelen. . . alsof ze dieper. . . steeds dieper wegzakken in

de ondergrond waarop ze liggen (zitten)... en het is niet belangrijk

wat jij voelt. .. laat je maar gewoon wegzakken. in dat heerlijke

gevoel ... en met elke ade111.balin.g kan dat diepe ontspannen gevoel

nog meer toenemen ... en terwijl je daar zo heerlijk ligt (zit) ... kun

je je voorstellen. dat je heel ontspannen naar een lift toegaat.. . het

is een glazen lift ... met ramen aan alle kan.ten. ... de lift is helemaal

leeg en er staan geen andere mensen in. .. het is jouw privéltft .. en

je kunt ontspannen en rustig in jouw lift stappen ... en door op de

knoppen te drukken naar elke verdieping gaan. . . die je zelf wilt ...

jij kunt bepalen waar de lift stopt ... en naar toegaat ... en vanuit de

lift heb je uitzicht op wat er daar buiten. gebeurt ... de lift gaat heel

langzaam en zonder schokken. . . en. kan je vanuit elke etage laten

kijken naar een deel van je leven ... en naar een tijd in je leven ...

waar je onderbewuste van weet dat daar iets gebeurd is dat je niet

zo prettig vond... druk maar op een knop... en glijd maar langzaam

omhoog of omlaag.. . en als de lift stopt.. . kun je rustig even

/2ijken in welke tijd je terechtgekomen bent... kUk maar door het

raam. . . en vertel me maar wat je ziet. . . hoe oud ben je daar?. .. "

enzovoort.

• Roltrap

"Stel je voor dat je voor een roltrap staat en dat die roltrap helemaal

leeg is. . . dit is jouw privéroltrap. . . en de treden gaan langzaam en

rustig naar beneden of naar boven ... kUk maar naar welke richting

jouw roltrap gaat. . . naar beneden of naar boven? ... ga er maar

rustig op staan ... en houd je maar vast aan de leuning. .. dan tel ik

nu langzaam van één naar tien (als de roltrap omhooggaat) of van

39

 3

 

tien naar één (als de roltrap omlaaggaat) ... en kun je met elke tel

nog meer ontspannen raken ... nog meer op je gemak ... en als ik bij

tien ben (één ben). .. dan kun je rustig van de roltrap afstappen en

ben je aangekomen in een situatie waar je nu aan wilt werken ...

één ... (start het tellen bij elke uitademing) ... twee ... voel boe rustig

je roltrap gaat ... drie ... beet langzaam komt nu een beeld op uit

je jeugd. . . vier. . . steeds duidelijker wordt waar je naar toe gaat ...

vijf. . . "enzovoort.

• Wolk

"Boven je hoofd zie je nu een mooie lichte wolk verschijnen ... langzaam

zakt de wolk tot onder je lichaam. . . en krijg je bet gevoel

dat je door deze wolk gedragen wordt... voel maar boe zacht je

wolk aanvoelt ... je zakt een beetje weg in bet donzige gevoel van de

wolk ... en langzaam beb je bet gevoel dat je steeds lichter wordt ...

bijna gewichtloos... en terwijl de wolk langzaam opstijgt... voe1·t

de wolk je mee omboog. . . steeds meer omboog. . . naar een dimensie

van licht ... waar je ziel ooit eerder is geweest ... hoger ... steeds

hoger. . . en die dimensie kan uit kleuren bestaan. . . zie je welke

kleur jouw dimensie beeft?. .. 'enzovoort.

8 PASSIVITEITSINDUCTIE VAN DETHLEFSEN

Deze inductie kun je toepassen bij cliënten die veel stress hebben

en cliënten die veel malen en tobben. Een prima methode ook, om

weggestopte beelden of verborgen trauma's naar boven te halen.

"Ga maar zo makkelijk mogelijk liggen. .. je benen naast elkaar ...

je armen losjes aan de zijkant van je lichaam... en sluit je ogen

maar ... probeer nu zo goed als je kunt je lichaam te ontspannen ...

je benen ontspannen .. .je armen ontspannen ... je gezicht ontspannen

... je schouders en je nek ontspannen. . . alles ontspannen en

geef je maar over aan een gevoel van rust. . . en luister maar naar

mijn stem en bet verbaal dat ik je ve1·tel. .. laat alles gewoon gebeuren...

en bet gevoel niets te boeven ... en niets te willen... en bet

gevoel in rust bier te liggen... terwijl je gewoon laat gebeuren wat

er misschien gaat gebeuren ... wat er ook gebeurt ... bet gebeurt vanzelf..

. en je /Joeft er niets voor te doen. . . want alles wat vanzelf

gebeurt is goed en als er niets gebeurt is bet ook goed. .. laat maar

gewoon alles los waar je tot nu toe mee bezig was. . . en laat alles

40

 3

 

in je lichaam maar gewoon los. . . laat alles maar vallen. . . laat al

die gedachtes die alt􀁒jd bij je binnenkomen maar gewoon los ... laat

alles maar vallen. . . dieper en dieper laten vallen in een volledige

toestand van ontspanning en rust ... je bent nu heel rustig... beef

ontspannen... alles om je been is nu onbelangrijk... totaal onbelangrijk

... en elk geluid wat je boort is helemaal onbelangrijk ... zo

onbelangrijk dat je je nu al helemaal kunt ontspannen. .. zodat je je

nu al helemaal niet meer hoeft te richten op alles wat er om je been

gebew1:. . . of de geluiden die je om je been boort. . . het enige geluid

dat je nu nog bewust waarneemt... is het geluid van mijn stem ...

en ook mijn stem is niet belangrijk. . . want je hoeft er helemaal niet

op te letten wat ik je vertel of zeg. . . want alleen de toon van mijn

stem zorgt er al voor dat je steeds dieper in je rust komt ... dat je je

steeds meer ontspannen kunt voelen. . . voel maar boe die rust in je

steeds groter wordt en boe je volkomen rustig wordt. . . rust die als

een donzen dekbed over je been valt ... warm en zacht en veilig. ..

en je oogleden zijn gesloten ... en het is net alsof een beer/ijk donker

gordijn voor je ogen is dichtgetrokken ... en je zo veilig voor de

buitenwereld bent afgescbennd. . . je hoeft niets .. . je moet niets .. .

en niemand verlangt nu. wat van je .. . je bent gewoon in je rust .. .

en je voelt de aangename warmte van het donzen dekbed. . . en je

kunt nu heerlijk in jezelf wegzinken. .. dieper ... steeds dieper ... glijd

je verder in je rust... in jeze(f .. je kunt alleen maar laten gebeuren

wat er gebew1:. . . want alles gebew1: toch vanzelf.. . of je er nu

moeite voor doet of niet ... en zo zak je nog dieper weg in de ondergrond

waarop je ligt ... en die zachte ondergrond draagt de lasten

van je lichaam en je geest. . . veilig en vanzelf. . . zonder dat je daar

iets voor hoeft te doen .. .

En dan ga je nu met je waarneming naar je rechterarm... al je

denken .. . je voelen .. . je waarnemen .. . je bewustzijn. . . verhuist nu

naar je rechterarm... helemaal tot in je band... tot aan het topje

van je vingers ... je wordt nu helemaal je rechterarm ... je bent

helemaal je rechterarm ... alsof er niets anders meer is dan je rechterarm...

en zo ben je je heel bewust van je rechterarm en alles

wat daar nu. gebeurt ... je voelt de spieren van je arm ... en je voelt

hoe die spieren van je rechterarm zich nu volledig ontspannen ...

helemaal zwaar en ontspannen. . . en je wordt je bewust van het

bloed dat via je bloedvaten door je rechterarm ann stroomt ... je

voelt boe die bloedvaten wijder en groter worden. . . en boe er meer

41

 3

 

en meer bloed door je bloedvaten stroomt ... je voelt bet nu duidelijk

stromen... en je voelt boe bet prachtige levende bloed al kloppend

door je 1·ecbterann stroomt ... tot aan je vingertoppen... en al dat

bloed zorgt ervoor dat je rechterann wat groter en dikker wordt ...

en zwaarder steeds zwaarder wordt ... je rechterarm wordt nu loodzwaar

... zo zwaar als lood. .. en steunt met al zijn zwaarte op de

ondergrond waarop je ligt. . . en als je je bewustzijn nu even naar

je linkerarm ve1plaatst ... voel je bet grote verscbil tussen je rechterarm

en je linkerarm ... je rechterann is loodzwaar ... belemaal ontspannen..

. . en gevuld met de levensenergie van je bloed. . . en helemaal

bewust . . . terwijl je linkerarm anders aanvoelt ... en zo kun je

nu ook je bewustzijn ve1plaatsen naar je linkerarm. . . en dan kun

je betzelfde gevoel ervaren als in je rechterarm ... de ontspanning

van je spieren.. . bet bloed dat je linkerann instroomt. . . tot aan je

vin.ge11oppen .. . je bloedvaten die wijder worden .. . je linkerarm die

wat groter en dikker wordt ... en zwaarder wordt ... steeds zwaarder...

net zo loodzwaar als je rechterarm ... gevuld met zuurstofrijk

bloed. . . en je linkerarm zakt net zo ver weg in de ondergrond

waarop je ligt ... als je rechterarm ... zwaar ... loodzwaar ...

Allebei je armen zijn nu loodzwaar en helemaal bewust ... en nu

ve,plaats je dit bewustzijn. naar je benen .. . belemaal naar je voeten

en je tenen. . . ve1plaats je gevoel en je denken en je bewustzijn maar

in je benen en in je voeten ... en voel boe bet bloed ook naar je benen

en je voeten stroomt. . . diezelfde zwaarte stroomt naar je benen en

je voeten. . . loodzwaar. . . helemaal zwaar .. . je beide benen worden

nu zwaar en belemaal bewust ... en zo wordt nu ook je bete lichaam

zwaar .. . steeds zwaarder. . . loodzwaar .. . je bele lichaam is ongelofelijk

zwaar. . . en je bele lichaam zakt dieper. . . steeds dieper weg

in de ondergrond waarop je ligt ... en zo zak je automatisch in een

diepe rust .. . dieper steeds dieper .. . je lichaam en je geest zijn volkomen

rustig. .. en niets is belangrijk meer ... en terwijlje lichaam nog

steeds zwaarder wordt... loodzwaar wordt... voel je boe je ademhaling

steeds licbter wordt... beet licbt... beet vrij... en beet ontspannen

... zonder dat je er iets voo1· boeft te doen ... wordt je ademhaling

gemakkelijker en vrijer .. . je wordt als bet ware geademd .. .

en zo kun je je in jezelf bewust worden van bet verschil tussen bet

loodzware gevoel van je lichaam en bet lichte en vrije gevoel van je

ademhaling. . . je lichaam ligt diep weggezonken in de ondergrond

waarop je ligt... loodzwaar... en je ademhaling is beer/ijk vrij en

42

 3

 

licht... en je voelt hoe nu diep van binnen een allesomvattend

gevoel van geluk. . . en tevredenheid omhoog welt ... en dat geluksgevoel

maakt je nog meer ontspannen ... en al je gedachten verdwijnen

vanzelf... als je in dat geluksgevoel bent ... je gedachten zijn

helemaal niet belangrijk meer ... totaal onbelangrijk ... je hoeft je er

helemaal niet meer mee bezig te houden. .. ze glijden vanzelf door

je been ... en met elke lichte uitademing verdwijnen ze als vanzelf. ..

totaal onbelangrijk ... heerlijk niet meer denken... niets hoeven en

niets willen ... alles gewoon aan je voorbij laten trekken en gewoon

maar laten gebeuren. . . alles ontstaat van.ze{/ .. en gaat vanzelf ook

weer voorbij... en zo kun je je helemaal ontspannen en gelukkig

voelen... want in deze toestand van totale ontspanning... kan je

lichaam zich weer helemaal herstellen ... en kan elk onderdeel van

je lichaam. . . elk orgaan. . . zich voeden met energie en een geluksgevoel.

. . waardoor zelfs de kleinste cel weer gezond kan worden .. .

en zo kun je je helemaal tevreden en ontspannen voelen. . . "

© Alle rechten voorbehouden.

43

 3

VRAGEN LES 3

Alle vragen zijn meerkeuzevragen. Kies uit de vier antwoordmogelijkheden

het enige juiste antwoord.

1. Wat houdt de term inductie bij hypnotherapie in?
2. Inductie is een verwerkingsmethode.
3. Inductie is een therapievorm.
4. Inductie is het in trance brengen van je cliënt.
5. Inductie is jezelf hypnotiseren.
6. Wanneer begin je eigenlijk met de feitelijke therapeutische behandeling?
7. In de derde sessie.
8. Als de cliënt onrustig is.
9. Als de cliënt niet hypnotiseerbaar blijkt te zijn.
10. Als de cliënt ontspannen is en de suggesties goed opvolgt.
11. Wanneer stop je met het toepassen van een bepaalde inductiemethode?
12. Als de cliënt weerstanden heeft.
13. Als de cliënt angstig is.
14. Als de cliënt rustig ademt.
15. Als je na tien minuten geen resultaat geboekt hebt.
16. Wat is symptoomvervanging precies?
17. Je stem beurtelings harder en zachter laten klinken om zo

achtereenvolgens het bewuste en onbewuste deel van je cliënt aan te

spreken.

1. Het inlassen van verborgen suggesties om zo de cliënt onopgemerkt te

laten ontspannen.

1. Een ingesleten patroon of handeling vervangen door een hypnotische

suggestie te geven.

1. Gebruikmaken van ingesleten patronen en negatieve rollen en positieve

alternatieven aanbieden.

 44

 3

5. Welke van de volgende zinnen is géén indirecte suggestie te noemen?
6. Je bent nu zeven jaar oud.
7. Probeer maar eens of je je rug wellicht kunt ontspannen.
8. Heb je enig idee, waarom je nu boos bent?
9. Kijk maar welke arm eerder omhoog kan komen.
10. Welke van de onderstaande zinnen is een typische processuggestie?
11. "Je zit nu aan zee ... je ziet de golven op het strand rollen ... je hoort de

vogels in de lucht. .. ben je ontspannen? ... "

1. "Je ziet je lievelingshond voor je ... is hij langharig? ... of kortharig? ... is

hij groot of klein? ... wat doet dat met je? ... "

1. "Je ligt heerlijk in je bed ... de dekens over je heen getrokken ... dat

geeft een veilig gevoel ... "

1. "Je bent nu drie jaar oud ... waar ben je nu? ... wat ben je aan het

doen? ... hoe voel je je? ... "

7. Bij de methode van Leuner maak je gebruik van geleide fantasieën. Welke

van de onderstaande items of onderwerpen maakt géén deel uit van deze

techniek?

1. Een bootje.
2. Een vogel.
3. Een lift.
4. Een huis.
5. Wat is oogfixatie?
6. Dat de cliënt zich richt op een voorwerp in je praktijk, bijvoorbeeld een

schilderij.

1. Dat je cliënt zich richt op een bepaalde denkbeeldige stip op de muur.
2. Dat de cliënt in de ogen van de therapeut kijkt.
3. Dat de cliënt de ogen openhoudt, tijdens de inductie.

 45

HYPNOTHERAPIE EN REGRESSIE

9. Wat is de essentie van de inductie van Elman?

LES 3

1. Door verwarringstechnieken toe te passen, een inductie te bereiken.
2. Door meteen de ogen dicht te doen een snelle trancetoestand te

bereiken.

1. Door vooruit te tellen van één naar tien, de cliënt te ontspannen.
2. Door te dissociëren de cliënt nog meer ontspannen te krijgen.
3. Welke inductiemethode is bij uitstek geschikt voor cliënten die zich

moeilijk kunnen ontspannen?

0 a. De algemene ontspanningsinductie met oogfixatie.

1. De zwevende arminductie van Edelstien.
2. De inductie met verwarringstechniek.
3. De progressieve ontspanningsinductie.
4. Welke inductie gebruik je liever niet bij cliënten met een fobie?
5. De inductie met een wolk.
6. De inductie met verwarringstechniek.
7. De ontspanningsinductie met de lift.
8. De algemene ontspanningsinductie met oogfixatie.
9. "En luister maar naar mijn stem en het verhaal dat ik je vertel ... laat alles

gewoon gebeuren ... en het gevoel niets te hoeven. ..e n niets te willen ...

en het gevoel in rust hier te liggen ... terwijl je gewoon laat gebeuren wat

0 er misschien gaat gebeuren. .. wat er ook gebeurt. .. het gebeurt vanzelf. ..

en je hoeft er niets voor te doen ... want alles wat vanzelf gebeurt is goed

en als er niets gebeurt is het ook goed ... " Uit welke inductiemethode

komt deze passage?

1. Inductie met behulp van een veilige plek.
2. De passiviteitinductie van Dethlefsen.
3. De progressieve ontspanningsinductie.
4. De ontspanningsinductie met de roltrap.

 46

HYPNOTHERAPIE EN REGRESSIE

13. Wat is de volgorde van aanraken bij de zwevende arminductie van

Edelstien?

LES 3

1. De handen van de cliënt ondersteunen de handen omhoog bewegen

 de handen langzaam naar de schoot bewegen  de knieën van de

cliënt aanraken.

1. Vingers op de kin van de cliënt leggen je vinger vanaf de vingertop

van de cliënt naar zijn elleboog laten glijden  eventueel de arm

ondersteunen bij de pols en de elleboog.

1. De vingers op de kin van de cliënt leggen een vinger over de

onderarm en de bovenarm van de cliënt laten glijden  vervolgens weer

je vingers op de kin van de cliënt leggen.

1. De knieën van de cliënt vastpakken vragen of de cliënt jouw handen

vastpakt  de handen van de cliënt langzaam omhoog bewegen.

14. Wat zijn deltagolven precies?
15. Deltagolven zijn hersengolven die geproduceerd worden als je je

dagelijkse bezigheden uitvoert. In deze staat verkeer je dus nooit in een

trancetoestand.

1. Deltagolven zijn hersengolven die ontstaan als je in een

slaapwaaktoestand verkeert. Je bent je nog wel bewust van de geluiden

om je heen, maar voelt je verder volledig ontspannen.

1. Deltagolven zijn hersengolven die geproduceerd worden, als je diep in

slaap bent. Van verwerking en verandering is geen sprake meer.

1. Deltagolven zijn hersengolven die voorkomen als je ontspannen bent.

Dit is het eerste stadium van een trancetoestand, waarin je reeds prima

hypnotiseerbaar bent.

15. Met welk doel kun je een herinductiesignaal aanbrengen?
16. Om de cliënt zich beter te laten ontspannen.
17. Omdat de cliënt zich dan beter oude voorvallen kan herinneren.
18. Om traumatische ervaringen op te ruimen.
19. Om de cliënt bij een volgende sessie, of bij zelfhypnose, weer snel in

trance te laten gaan.

 47

'